Tuinbouwbrief Staghouwer bevat nog geen reddingsboei

De brief van minister Staghouwer met maatregelen om de energietransitie te versnellen, bevat niet genoeg concrete maatregelen.

De reacties op de tuinbouwbrief van Staghouwer zijn gematigd positief. De specifieke aandacht voor het glastuinbouwdossier wordt gewaardeerd. Toch is de brief niet concreet genoeg. Volgens Glastuinbouw Nederland ontbreken concrete stappen voor telers om de klimaatdoelen realistisch te halen. Dat remt de transitie naar een klimaatneutrale sector. De sector publiceerde zelf een groslijst met maatregelen waarmee de sector grote stappen in verduurzaming kan maken.

Grinwis: brief is al winst

Pieter Grinwis, Tweede Kamerlid van ChristenUnie, denkt ook dat de brief concreter kan, al is de brief op zich al pure winst. Samen met Peter Valstar van VVD was Grinwis indiener van moties voor een actiever tuinbouwbeleid. Grinwis: “Het is echt fijn dat er een brief ligt voor tuinbouw en de energietransitie. Er zijn jaren voorbijgegaan zonder expliciete aandacht voor glastuinbouw. Wat opviel is dat de brief soms best wel hoog over is. De volgende debatten zullen de we minister vragen om concreter te worden.”

Borgstellingsregeling eerste zorg

Zo is in de brief nog geen toezegging gedaan over de borgstellingsregeling. Met name dit instrument is belangrijk om de glastuinbouw komende winter een reddingsboei te bieden. De kans op een spoedig herstel van de gasprijs wordt steeds kleiner. Circa 40% van de bedrijven waarbij het gascontract afloopt, zal in liquiditeitsproblemen komen.

Grinwis: “We hebben expliciet gevraagd om de borgstellingsregeling. Wat opvalt is dat het in de brief als illustratie is genoemd, maar niet concreet geregeld. De vraag is echt hoe bedrijven de komende winter overleven. Dat is de eerste zorg toen ik de brief las. Er is nog niet concreet iets in kannen en kruiken.”

Dat de tuinbouwbrief niet alle gewenste maatregelen bevat, is niet vreemd, stelt het Kamerlid. “Een deel van de maatregelen moet komen uit de driehoek LNV, Klimaat en Energie en Financiën. De ontkoppeling van warmteprijzen van de gasprijzen wordt uitgevoerd door minister Rob Jetten (Klimaat en Energie) en gaat mogelijk pas na dit jaar in. En de verlaging van de ODE-tarieven op elektriciteit wordt geregeld in het Belastingplan dat op Prinsjesdag naar buiten komt.”

Wel positief aan de brief is dat expliciet wordt gehint op geld voor de glastuinbouw uit het Klimaatfonds van € 35 miljard. Hoeveel, waarvoor en wanneer is echter nog onduidelijk, stelt het Kamerlid.

Impactanalyse

In de tuinbouwbrief is herhaald dat de sector in 2025 grote fiscale voordelen verliest op gasgebruik. Glastuinbouw Nederland vraagt het kabinet een analyse naar de impact van die maatregelen snel uit te voeren. Ook hierover zijn moties ingediend en aangenomen om te kijken naar een latere ingangsdatum.