Den Haag – De Nederlandse overheid moet alles op alles zetten om exportsectoren zoals de land- en tuinbouw te ondersteunen. Dat vindt voorzitter Albert Jan Maat van LTO Nederland in reactie op slechte economische cijfers.
“De tijd van onduidelijkheid over hoeveel en waarop bezuinigd wordt, moet nu maar eens voorbij zijn”, aldus de boerenvoorman. In de landbouw lijkt qua bezuinigingen niet veel meer mogelijk.
Volgens de laatste ramingen van het Centraal Planbureau krimpt de Nederlandse economie in 2013 met 1,25 procent, waar in juni werd gerekend op 1 procent krimp. De economische groei zal in 2014 met 0,75 procent dan weer een kwart procent kleiner zijn. De werkloosheid loopt op naar 9 procent terwijl het begrotingstekort op 3,9 procent van het bruto binnenlands product uitkomt. Gelukkig bestaan Duitsland en Frankrijk nog, verzucht Maat. De Duitse economie groeide het tweede kwartaal met 0,7 procent waar Frankrijk verraste met 0,5 procent groei. Duitsland is de belangrijkste afzetmarkt voor de Nederlandse agribusiness.
“Hun succes wordt vroeg of laat ook ons succes, maar om daarvan te kunnen profiteren, moet Nederland wel een voordelig ondernemersklimaat handhaven, aldus Maat. “Er zijn al desastreuze maatregelen genomen zoals de verhoging van de assurantiebelasting en het afschaffen van de rode diesel, de rek is er wel uit.” Maat is fel gekant tegen een verhoging van de btw en accijnzen. “Het piept en kraakt in plattelandsgemeenschappen aan de grens. De omzet vlucht de grens over. Meer lastenverhogingen leiden niet meer tot meer overheidsinkomsten.” Maat’s betoog wordt ondersteund door bekende economen als Sylvester Eijffinger en Sweder van Wijnbergen.
Minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem zegt niet meer dan de eerder genoemde 6 miljard bezuinigingen te willen doorvoeren. De landbouw lijkt geen voor de hand liggend dossier om geld weg te halen. Het afgelopen jaar is het budget voor verduurzaming van de veehouderij flink teruggeschroefd en de regeling voor rode diesel afgeschaft; daar valt dus niet veel te halen. Evenmin waarschijnlijk zijn nieuwe bezuinigingen op de toch al ingekrompen uitvoerende diensten van het departement. Na het recente paardenvleesschandaal is de capaciteit van vooral de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) een politiek gevoelig punt.
Wel zijn bezuinigingen mogelijk op de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS), dat wordt gefinancierd uit de 200 miljoen extra die dit kabinet structureel voor natuur heeft uitgetrokken. Niet zonder reden heeft staatssecretaris Dijksma haar plannen hiervoor, die in concept klaar zijn en recent zijn uitgelekt, weer in de la gelegd. De SGP wil alvast helemaal geen bezuiniging op het landbouwdossier, aldus Tweede Kamerlid Elbert Dijkgraaf: “als we kijken naar wat er allemaal al is bezuinigd en wat er vanuit Europa nog op ons afkomt, dan is de landbouwbegroting voor ons een no-go; ik zal er alles aan doen om nieuwe bezuinigingen tegen te houden.”
Dijkgraaf maakt zich grote zorgen over de lastenverzwaringen voor de sector als gevolg van onder meer het schrappen van de rode diesel. “We broeden nog op plannen om daar iets aan te doen.” Wat Maat betreft komt de rode diesel ook weer op tafel. “Een slechte maatregel blijft een slechte maatregel.” Jaco Geurts van het CDA: “onze economie drijft op de export, en de land- en tuinbouw hebben daar een groot aandeel in. Nieuwe bezuinigingen mogen daarom niet ten koste van de sector gaan. Aan het einde van het zomerreces komt de CDA-fractie bijeen en zullen we met elkaar bespreken wat onze inzet richting Prinsjesdag wordt.”