Arbeidsmigrant onder vergrootglas

BBB-partijleider Caroline van der Plas knikt instemmend bij het compliment van koning Willem-Alexander aan Nederlandse boeren en tuinders. ‘Zij behoren tot de meest efficiënte ter wereld’, aldus de koning in de troonrede.

Het is jaren geleden dat er op Prinsjesdag zoveel aandacht is voor de sector. Het kabinet-Schoof belooft ruimte voor agrarisch ondernemerschap. Sectoren kunnen deels een eigen koers bepalen, op voorwaarde dat de doelen worden gehaald.

‘Beleidswerkelijkheid van de tekentafel’

Koning Willem-Alexander heeft het over de ‘beleidswerkelijkheid van de tekentafel’. Deze past volgens hem vaak niet bij de praktijk van alledag. Het is verhulde kritiek op politici, beleidsmakers en het ambtenarenkorps die allerlei onuitvoerbare, tegenstrijdige regels en wetten smeden. Te vaak, meldt hij ook, horen mensen dat iets niet kan of mag. Het kabinet-Schoof wil die ontwikkeling doorbreken. Het nieuwe motto is: kijken wat wél kan. Deze taal spreekt aan, ook al weet iedereen dat er serieuze hobbels zijn.

Het klinkt allemaal optimistisch, en dat moet een kabinet bij de start natuurlijk ook zijn. De beloftes zijn echter flinterdun. Voor veel plannen heeft dit kabinet anderen nodig. Brussel bijvoorbeeld bepaalt de speelruimte in de asiel- of mestcrisis. Schoof weet dat natuurlijk ook wel, maar hij vertelt het liever met een halfvol glas.

Want let wel, er zitten tegenvallers en harde maatregelen in deze miljoenennota. Voor alle sectoren, ook de tuinbouw. Denk aan de arbeidsmarkt. Zo zegt het kabinet te willen nadenken over welke soorten werk we in Nederland wel en liever niet willen hebben. Met de zinsnede over misstanden en uitbuiting van arbeidsmigranten komt de tuinbouw al snel in beeld. De Adviesraad Migratie geeft hier alvast een voorzetje. Je moet vooral nadenken over wat voor samenleving je in 2040 of 2050 wil, zegt arbeidsprofessor en hoofdauteur Paul de Beer van het rapport hierover in deze editie. En bij die maatschappij  hoort dan een beroepsbevolking.

Kijken wat wél kan

Het is best een ingewikkelde discussie die wat vertroebeld raakt door de huidige problemen die gepaard gaan met immigratie. De politieke horizon ligt veelal ook niet verder dan vier jaar. Tot dan liggen er uitdagende programma’s als een voedselstrategie, gelijk speelveld en klimaataanpak. GroentenFruit Huis wil in dossiers de regie pakken. Glastuinbouw Nederland omarmt het innovatieprogramma over robotisering. Dat zijn goede stappen. Om met Schoof te spreken: kijken wat wél kan.