Groene leningen op de tocht voor aardwarmte en biolandbouw

Maatregelen om groen beleggen te beperken zorgen voor minder vermogen in groenfondsen. Daardoor kunnen in 2025 mogelijk minder of geen voordelige groene leningen voor onder meer biologische landbouw en geothermie verstrekt worden, maar ook Groen Label Kassen.

Dat blijkt uit een onderzoek naar de maatregel verlaging van de fiscale vrijstelling voor groene beleggingen. De Tweede Kamer nam bij de behandeling van het Belastingplan 2024 een amendement aan waarmee de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) wordt verruimd. Ter dekking van de extra kosten wordt de vrijstelling voor groen sparen en beleggen verlaagd. Particulieren kunnen daardoor fiscaal voordeel krijgen tot € 30.000. Dat was € 71.251.

Geen nieuwe groene leningen met lagere rente

De Groene banken en Groenfondsen verwachten dat de instroom van groene gelden zo zal teruglopen dat zij geen nieuwe groene leningen met lagere rente kunnen verstrekken in 2025. Met de lagere instroom van middelen kunnen zij mogelijk alleen de lopende leningen blijven uitvoeren. Concreet betekent dit dat alleen al in 2025 naar verwachting maximaal 1.450 groenprojecten met een totaal projectvermogen van circa € 1,6 miljard niet voor groenfinanciering in aanmerking zullen komen en daardoor mogelijk niet zullen worden gerealiseerd, zo schrijft oud-minister Harbers van Infrastructuur en Waterstaat in één van de laatste kamerbrieven van het oude kabinet. Het is een oproep aan het nieuwe kabinet de effecten te minimaliseren.

Maatregel zal geothermie raken

De maatregel zal namelijk de ontwikkeling raken van zaken als biobased bouwen, waterstof en geothermie, schrijft Harbers. Groenfondsen verstrekken ook voordelige groene leningen aan biologische bedrijven en aan Groen Label kassen (niveau A), al komt het zeer weinig voor dat een Groen Label kas met een groene lening wordt gefinancierd. Volgens uitvoerder van de regeling Groen Label Kas, Stichting Milieukeur, speelt de lage rente van de laatste jaren daarin ook een rol. Met Groen Label kassen niveau B wordt vaker aanspraak gedaan op fiscale voordelen. Dat staat los van de regeling voor Groenprojecten.

Bij geothermie (aardwarmte) spelen groenfondsen wel een belangrijke rol bij de financiering. Zo is Meewind financieel betrokken bij verschillende aardwarmteprojecten voor tuinders in Zuid-Holland via haar Groenfonds. Het gaat om vaak belangrijke achtergestelde leningen. Mogelijk kan de verplichte deelname van overheidsorgaan EBN bij nieuwe projecten verlichting geven bij financiering.

Groenfondsen spelen ook een belangrijke rol in financiering van biologische bedrijven. Het Triodos Groenfonds heeft 128 bedrijven gefinancierd met in totaal 10.600 hectare. In 2022 waren dat overigens 131 biologische bedrijven. Triodos heeft al eerder het aantal biologische glasbedrijven terug gebracht in haar portefeuille groenfondsleningen.