Handelsplatform aardwarmte van start

Warmtenetwerk Westland (WnW) neemt binnenkort een handelsplatform voor geothermie in gebruik. Aanvankelijk alleen voor Maasdijk, maar uiteindelijk moet dit alle bronnen en afnemers van warmte in de regio met elkaar verbinden. Zo’n complex systeem voor de handel in warmte is uniek in de wereld.

Nog voor de zomer start het transport van aardwarmte in Maasdijk naar vijftien glastuinders. Het handelsplatform, waarin vraag en aanbod van die warmte elkaar kunnen vinden, is af. Binnenkort volgen bijeenkomsten waarin de gebruikers uitleg krijgen over het systeem.

Het platform begint bij één bron in Maasdijk. Als later meerdere bronnen aanhaken, wordt het platform uitgebreid naar een multi-clustersysteem. Naar verwachting gaat de handel tussen de clusters eind dit jaar van start. “Grofweg elk half jaar komt er een nieuwe groep bij, afhankelijk van hoe snel het netwerk uitbreidt”, verwacht Evelien Brederode, businessontwikkelaar bij Warmtenetwerk Westland. “We willen de waarde van het netwerk zoveel mogelijk benutten.”

Software eenvoudig en gebruiksvriendelijk

De software is gebouwd door Het ConsultancyHuis, deels met subsidie van Kas als Energiebron. Voor de ontwikkeling van het handelsplatform heeft WnW veel overleg gehad met InfraCo, de coöperatie van de gebruikers van geothermie. Een focusgroep van tuinders heeft het proces begeleid, waaronder ­Patrick Dekker van Lans Tomaten (zie kader). Hij noemt de software eenvoudig en gebruiksvriendelijk.

Een teler kan op het platform alleen handelen met zijn gecontracteerd vermogen aan duurzame warmte. De afnemers hebben altijd een grotere installatie dan de contractcapaciteit. Standaard is dat anderhalf maal de contractcapaciteit, maar veel afnemers kiezen dat nog groter. Zo ontstaat extra ruimte om warmte te verhandelen. Stel: een teler heeft een contract bij de bron voor 500 kW en een installatie van 1.000 kW. Daarmee kan hij 500 kW extra inkopen of zijn gecontracteerde 500 kW verkopen.

De bedoeling is wel dat er meer warmtebronnen op het netwerk worden aangesloten

Vooralsnog worden alleen aardwarmtebronnen aangesloten. “De bedoeling is wel dat er meer warmtebronnen op het netwerk worden aangesloten”, vindt Brede­rode. “Hoe meer, hoe beter. Diversiteit is heel belangrijk.” Restwarmteleiding WarmtelinQ bijvoorbeeld werkt aan het tracé van de Europoort naar Den Haag. De inzet van WnW is om een aftakking naar Westland te krijgen. Wkk-warmte zal niet fysiek kunnen worden gekocht of verkocht. De teler kan alleen zijn eigen positie verkopen, niet de warmte uit zijn wkk of ketel. Dat heeft er niet mee te maken dat het fossiele warmte is, maar dat er bij telers geen behoefte aan bestond.

Alles is spothandel. Daarvoor heeft het platform twee producten: de daghandel en de weekhandel. Op de daghandel komt de prijs tot stand via de merit-order, net als op de EPEX-beurs voor elektriciteit. Alle biedingen voor de volgende dag moeten voor 12.00 uur binnen zijn op het platform. Dan stapelen de orders, en komt er één prijs voor iedereen wiens bieding is geraakt. De weekhandel gebeurt op een vergelijkbare manier.

Platform Trias Westland

Trias Westland gebruikt vanaf het begin in 2019 het systeem E-Web Geo van Anexo. Het nieuwe platform van Warmtenetwerk Westland is echter uitgebreider. Dit moet kunnen handelen tussen meerdere bronnen in de regio. Voor warmte is dit nog niet eerder vertoond. “Het ligt in de lijn der verwachtingen dat we straks het platform van Warmtenetwerk Westland gaan gebruiken”, zegt Trias Westland-directeur Marco van Soerland. “Anders zouden we ons eigen platform ook moeten doorontwikkelen.”

Er zijn ongeveer vijftig telers die al gebruikmaken van het platform van Trias Westland. In de zomer is de warmteprijs laag, in de winter is de warmte schaarser en ligt de prijs gelijk aan ketelwarmte, of iets lager. Dat is de bandbreedte.

Prijsvorming geautomatiseerd

Telers moeten zelf hun bieding invoeren; de prijsvorming is helemaal geautomatiseerd. De resultaten van het handelsplatform geven ook input voor de geothermiebronnen. Die weten dan hoeveel warmte ze moeten produceren en waar die naartoe moet worden gestuurd.

De deelname op zich kost niets, en is ook niet verplicht. Telers betalen pas als ze er gebruik van maken: dan komt er een plus op de warmteprijs. Zolang iemand niet handelt, betaalt hij niets. “We weten nog niet hoe de markt tot stand gaat komen”, zegt Brede­rode. “Ik hoop op veel handel, want dan krijg je een stabielere prijsvorming. Dit is een regionale markt, maar ik denk dat er best wat volume mogelijk is. Als het ergens gaat lukken, dan is het in deze regio.”