Onderzoekers: nog niet rijk rekenen precisietechniek fruitteelt

In de fruitteelt lijken precisietechnieken het inkomensverlies bij verdere verduurzaming enigszins te kunnen compenseren. Toch moet nog blijken of deze technieken even rendabel zijn wanneer ze breed worden toegepast in de sector.

Dat concluderen onderzoekers van Wageningen University & Research in het rapport Uitwerking voor duurzame landbouw. Zij rekenden extra verduurzaming door langs drie sporen, een licht pakket, een zwaar verduurzamingspakket en omschakeling naar biologisch. De pakketten verschillen met name in de lengte van de stroken voor struweelhaag en natuurvriendelijke oevers. Een modelfruitbedrijf kan aan zo’n natuurvriendelijke natuuroever per jaar maximaal € 5.861 kwijt zijn.

Bij fruittelers die het lichte verduurzamingspakket kiezen, is een natuuroever dan alleen op de lange en korte zijde van één perceel (475 meter). Voor het zware verduurzamingspakket is een natuuroever ingeruimd op de korte en lange zijde van alle percelen (1424 meter). Aanlegkosten van zo’n natuurvriendelijke oever worden geschat op € 45 per meter.

Kunnen precisietechnieken compenseren?

In dat pakket voor verduurzaming zijn ook precisietechnieken opgenomen. De onderzoekers kijken of de extra opbrengsten van precisiespuiten de verliezen uit zaken als natuuroever en struweelhaag compenseren. De precisietechnieken dienen dan niet om de opbrengst te verhogen op het bedrijf, maar om verduurzaming op andere punten te compenseren. Dan zijn de opbrengsten uit precisietechnieken nog niet zeker genoeg, concluderen de onderzoekers uit eerste resultaten van het fruitinnovatietraject Next Fruit 4.0 in appel.

Telers moeten eerst flink investeren in techniek en data. Het effect is dan vaak een hogere opbrengstprijs door een betere kwaliteit van het fruit, maar ook een besparing op middelen. Dat is wel afhankelijk van omgevingsfactoren en daardoor niet zeker, stellen de onderzoekers. Precisietechnieken kunnen zo leiden tot een inkomensstijging van € 4.000 op het modelbedrijf, maar als het tegenzit ook tot een daling van inkomen van € 1.500. Het is dus onzeker of een teler bij verdere verduurzaming voldoende inkomsten haalt uit precisietechnieken (spuiten of dunnen) om overige inkomensdaling op te vangen.

Meerprijs van 5 procent

Volgens onderzoekers moet een fruitteler daarom gecompenseerd worden uit overheidsmiddelen (GLB-gelden als eco-regelingen) en uit een meerprijs van de afnemers. Zij komen op een inkomensdaling van € 5.000 tot zelfs € 19.000 per gangbaar bedrijf als zij de verduurzamingstrajecten volgen. Dat is een relatief groot inkomenseffect en risico dat niet gedekt wordt door zaken als eco-regelingen. Een compensatie kan dan komen van afnemers. Dat zou dan wel tot een mogelijk 5 procent hogere producentenprijs moeten leiden.