Grote supermarktreuzen die hun krachten bundelen bij inkoop groenten en fruit. Het is een systeemverandering. Wat weten we ondertussen van de plannen van Edeka en Jumbo?
De Jumbo-leveranciers van groenten en fruit hebben een ongelooflijk hectische seizoenswisseling achter de rug. Jumbo brak eind 2023 finale onderhandelingen af over een nieuw meerjarencontract. Jumbo was namelijk toegetreden tot een nieuwe inkooporganisatie, ook voor groenten en fruit. De keten ontkende dat eerst nog in september 2023. Toch werd toen al gewerkt aan een wisseling. Op de Fruit Attraction-beurs in Madrid in oktober 2023 kreeg bijvoorbeeld De Groot Fresh Group van overzeese fruitleveranciers te horen dat zij niet meer onderhandelde namens Jumbo.
Ook The Greenery had toen telers al op de hoogte gebracht dat het plan voor een apart bedrijfsonderdeel voor Jumbo (The Greenhouse) in de prullenbak kon. Net als The Greenery had De Groot Fresh Group veel geïnvesteerd. De Groot had plannen voor een forse uitbreiding en het aannemen van personeel om Jumbo te kunnen bedienen.
Hard spel
De stap van Jumbo was ongekend en bevestigt volgens bronnen het zakelijke karakter van de supermarktketen. Ook langdurige relaties werden opgegeven om prijsvoordeel te krijgen. Zelfs een relatie als De Groot, dat jarenlang zwaar te lijden had van afpersing na een drugsvondst in bananen voor retail. Dat bedrijf kwam onder enorme druk. De Groot Fresh Group spande zelfs een rechtszaak aan om het contract met Jumbo af te dwingen, een zeer vergaande stap. De rechter bepaalde echter dat het Jumbo vrij staat in zee te gaan met Everest. Er was nog geen finale overeenstemming over het nieuwe contract met De Groot, met uitzondering van de bananen.
Jumbo mikte bij de gestrande onderhandelingen met De Groot veel meer op data. Het zou een volledig open-boek-relatie worden. Dit betekent dat De Groot inzicht moest geven in al haar kosten in ruil voor een marge van 4,5%. Of dit model ook bij The Greenery op tafel lag, is onbekend.
De directe meerjarendeal met De Groot strandde dus, net als die met The Greenery. Jumbo koos voor een ander inkoopmodel via Everest. De supermarktketen zou zich wel redelijk opstellen om een oplossing uit te onderhandelen met De Groot en The Greenery. Everest deed zelfs een bod op een locatie van De Groot. The Greenery zocht ondertussen naar mogelijkheden om kosten te besparen en bundeling. Zo stootte het locatie Breda af, en noemde het de afzetmarkt vanaf toen ‘sterk concurrerend’.
Inkoopcombinatie van € 80 miljard
Leveranciers moeten dus nu met Everest schakelen om te kunnen leveren aan Jumbo en andere retail. Everest zal de gecombineerde inkoop doen voor Picnic, Edeka, Jumbo en ook het Franse Super U. Opgeteld hebben deze partijen een totaalomzet van € 80 miljard. Jumbo zelf heeft een omzet van € 11 miljard, waarmee een indruk ontstaat van de koopkracht van Everest.
Everest is niet helemaal nieuw in Nederland. Het is ontstaan in 2020 door Edeka en heeft een hoofdkantoor in Amsterdam. Of dat om belastingtechnische redenen daar gevestigd is, blijft onduidelijk. Picnic liet haar groenten en fruit al inkopen door Everest, daarbij ondersteund door experts van Edeka Fruchtkontor. Dat bestaande inkoopbureau van Edeka is gevestigd in Barendrecht, op hetzelfde adres als Everest Fresh. Dat is het onderdeel dat groenten en fruit voor Jumbo gaat inkopen.
Op deze locatie worden we voor commentaar doorverwezen naar het hoofdkantoor van Edeka. Dat wil om ‘concurrentieredenen’ niet reageren op vragen. Bronnen zeggen dat Everest in Geldermalsen gaat huizen als het nieuwe distributiecentrum voor groenten- en fruit van Picnic is afgebouwd. Het moet een innovatief en datagestuurd distributiecentrum worden, toegerekend op een effectievere keten. De mogelijke vestiging van Everest in Geldermalsen kan niet bevestigd worden.
12% lagere inkoopprijzen
Op zijn website geeft Edeka enige uitleg over Everest. Het is een initiatief van Edeka om inkoopprijzen beter in bedwang te houden. Edeka weet dat inkoopcombinaties prijzen kunnen drukken met 12%. Zo stelde het concern vorig jaar dat het door inkoopcombinaties in 2022 alleen al € 1,5 miljard had bespaard. Leveranciers zetten hoog in bij jaarlijkse prijsonderhandelingen. Door meer datagestuurd te werken en internationaal in te kopen kan Edeka beter inschatten welke prijsverhogingen onvermijdelijk zijn en welke niet. Deze noodzakelijke verhogingen zullen dan door de hele keten moeten worden gedragen. Zo wil Edeka de afstand naar de discountketens verkleinen. Leveranciers zullen ook niet snel dreigen hun leveringen te staken bij zulke grote bestellingen. Dit is een beproefd drukmiddel in onderhandelingen.
In verschillende Europese landen moet een netwerk van Everest-kantoren ontstaan, gericht op pakketten groenten en fruit.