Campagne: afzet rode biet trekt al aan

Bietenmacaron met geitenkaascrème, bietenham met peer, en een soes met bietencurd. Het menu van Bar Bietstro maakt duidelijk dat biet zich voor veel meer leent dan alleen salade of een klassiek AVG’tje. Het pop-up restaurant opende begin oktober twee dagen haar deuren in de Amsterdamse Jordaan. Chef van dienst Estée Strooker, bekend van 24Kitchen, is groot fan van de knol: “Ik grijp graag terug op de biet. Je kunt er alle kanten mee op: koken, drogen, pureren en krokant maken. En je gerecht heeft meteen kleur.”

Meer bekende chefs zijn overtuigd van de rode biet. Zo is de millefeuille van rode biet dé signature dish van sterrenchef Joris Bijdendijk, en staat de Biet Wellington (de vega-variant van Beef Wellington) in meerdere restaurants op de kaart. “De horeca heeft de biet allang omarmd. Logisch, want de groente vult goed en is houdbaar en betaalbaar. En het past als product van eigen bodem perfect in het plaatje van duurzaamheid en Nederlands culinair erfgoed”, zegt Kevin Corcoran, creatief directeur bij Food Cabinet. Het reclamebureau maakt zich hard voor ‘good food’-merken en zette eerder al de campagne Power to the Pieper op, ter promotie van de aardappel.

Vier keer per jaar

De rode biet mag dan bejubeld worden door bekende chefs, met de consumptie van de gemiddelde Nederlander wil het nog niet zo vlotten: slechts een op de drie mensen eet elk jaar biet, en dan nog gemiddeld maar vier keer per jaar. “In 2020 zagen we een opleving, waarschijnlijk te wijten aan het feit dat in de eerste fase van de pandemie de keten van andere groenten deels stillag”, aldus Rinze Anne van der Sluis. Hij is commercieel verantwoordelijk voor onder andere bietenverwerker Beetz.

Bij dit bedrijf wordt het overgrote deel van de bieten voor de Nederlandse supermarkten verwerkt, gekookt, en gevacumeerd. Die consumptiecijfers moeten omhoog, vinden de mensen bij Beetz. Samen met een andere verwerker, twintig bietentelers en twee zaadveredelaars trokken ze aan de bel bij Food Cabinet. Dat leidde afgelopen zomer tot de lancering van de Bietenclub. Het doel: de biet op de kaart zetten bij de Nederlandse consument.

Onder de slogan Biet It! wordt de komende vijf jaar campagne gevoerd om de biet vaker op het bord te krijgen. Corcoran: “Bar Bietstro was de aftrap van de campagne. Voor de komende jaren heeft de Bietenclub meer leuke plannen in petto.” Nederlanders koken op routine, aldus Corcoran: “Ze kennen zeven gerechten uit hun hoofd, waar ze misschien af en toe op variëren. Daar moeten we de biet tussen zien te krijgen, vooral bij de jongere generatie.”

Vroeger bij oma

Kampt de biet met een oubollig imago? Teler Piet van Andel weet het niet. “Mensen denken in ieder geval dat de groente lastig te bereiden is. Ze hebben de associatie met lang gekookte bietjes die ze vroeger bij oma naast de aardappelpuree kregen.” In de polders van Zeewolde teelt Van Andel biologisch 100 hectare rode biet. “Het is een relatief makkelijk gewas, goed te telen zonder kunstmest en bestrijdingsmiddelen. De uitdaging zit ’m in het bewaren: bieten hebben een poreuze schil en drogen snel uit.” Van Andel heeft dat kunstje als bietendeskundige natuurlijk goed onder de knie. Hij houdt de bieten die na oogst niet direct verwerkt worden zo’n halfjaar in bewaring. “We kunnen daardoor bijna jaarrond leveren, alleen in mei en juni liggen er biobieten uit Spanje in de winkel.”

Nederland telt circa dertig biologische bietenteeltbedrijven, samen goed voor 400 hectare. 20 van deze telers, onder wie Van Andel, zijn verenigd in Bio Beta, Deze club teelt in poule-verband 320 hectare rode biet. De oogst gaat naar verwerker Beetz. Toen Van Andel ruim 30 jaar terug startte met de bieten, teelde hij vooral voor export. De komst van Beetz, een kleine 2 kilometer verderop, veranderde dat: “Sinds we de biet voorgekookt en gevacumeerd aanbieden, leveren we driekwart van het volume aan Nederlandse supermarkten en speciaalzaken. Op één retailer na hebben alle formules onze biologische bieten in de schappen.” De gangbare biet (nog eens zo’n 450 hectare) gaat volgens Van Andel wel grotendeels de grens over, vooral richting Oost-Europa.

Dry aged bietstuk

Behalve de gekookte biet krijgen ook andere toepassingen steeds meer ruimte bij retailers. Zo introduceerde Albert Heijn Terra recent de ‘dry aged bietstuk’: een gedroogde en gerijpte biet die wordt gepresenteerd als plantaardige steak, en ook bereid moet worden als een biefstuk: even op kamertemperatuur laten komen, deppen, peper erop en een paar minuten bakken. Van der Sluis (Beetz) vertelt: Het product is ontwikkeld door Gijs Kemmeren, een chef-kok met een passie voor groenten. Hij produceerde de bietstuk voor horecagroothandels. Maar door toenemende populariteit én zijn wens om zijn eigen groenterestaurant te openen, heeft hij de productie en vermarkting aan Beetz overgedragen. Nu kan via Albert Heijn iedereen de bietstuk proeven. Afgelopen kerst besteedde Allerhande er aandacht aan.” Van Andel is blij met de lancering van de bietstuk: het geeft hem en collega’s de kans om ook de grote bieten te slijten. “Nederlanders willen alleen de middenmaat op hun bord; de grote en kleine bieten zijn voor bijvoorbeeld sap, blokjes en nu de bietstuk.”

Verkoop in de lift

Van der Sluis ziet meer tekenen dat de verkoop in de lift zit: “De recente cijfers uit onze eigen database zijn positief. Mogelijk heeft inflatie daar iets mee van doen; veel andere groenten zijn een stuk duurder en de biet blijft een betaalbare groente. Voor effecten van de campagne is het echt nog te vroeg.” Wat betreft de leden van de Bietenclub is het tijd dat een breder publiek overtuigd wordt. De biet heeft alles in zich om the next hip thing te worden in culiland, vindt Van Andel: “Als het de avocado lukt, moet de biet het ook kunnen.”