Internationaal onderzoek naar zaadoverdraagbare plantenziektes voor tomaat en komkommer leidt tot discussie. NVWA wijst het resultaat vooralsnog af.
Het onderzoek, uitgevoerd op de National Chung Hsing University in Taiwan, toont aan dat komkommerplanten ingeënt met Tomato Leaf Curl New Delhi virus (ToLCNDV) geïnfecteerd zaad kunnen produceren. Het virus zit in de zaadlaag en kan resulteren in geïnfecteerde jonge planten. De infectiegraad zou zelfs onder omstandigheden 79% bedragen. Vergelijkbare resultaten werden verkregen met tomatenbladkrul Taiwan-virus (ToLCTV) en tomaatgeelbladkrullend Thailand-virus (TYLCTHV) in tomaat.
Dat zet ideeën over overdraagbaarheid van zogenaamde begomovirussen op zijn kop. In de korte risicobeoordeling van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) van ToLCNDV uit 2020 staat dat het risico van zaadoverdraagbaarheid klein is. Wel waren toen al onderzoeken bekend die daaraan tornden, schrijft NVWA.
Resultaten ‘onwaarschijnlijk’
De toezichthouder ziet in het nieuwe onderzoek geen reden het beleid aan te scherpen, bijvoorbeeld op gebied van zaadschoning. “De NVWA schat de kans op overdracht van ToLCNDV via zaad nog steeds als klein in mits het zaad goed geschoond is. Het zeer hoge percentage zaadoverdracht in het artikel van Chang et al. (2023) is wel opmerkelijk. Het onderzoek is gedaan onder kunstmatige condities en mogelijk heeft dat de resultaten beïnvloed. Een zaadtransmissie-percentage rond de 80% is uitzonderlijk hoog voor virussen, en zo hoog dat dit eerder opgemerkt zou moeten zijn sinds de eerste beschrijving van ToLCNDV in 1995”, stelt de NVWA schriftelijk in een verklaring.