De NVWA heeft met keuringsdiensten alsnog een meerjarenafspraak gemaakt die zwaktes in het toezicht op plantgezondheid moet oplossen.
Deze meerjarenovereenkomst was al lang verwacht: er wordt al sinds 2020 aan gewerkt. In 2020 kwam uit een evaluatie (van de toezichtstaken) dat het toezicht op plantgezondheid in Nederland rammelt. Zo verloopt het contact tussen NVWA en keuringsdiensten soms moeizaam. Begrip voor elkaars verantwoordelijkheid moest nog groeien door open en transparant te communiceren.
Nederland heeft verder achterstanden op dossiers zoals import en heeft nog niet alle verplichtingen uit de Europese Plantgezondheidsverordening ingevoerd, schreef de NVWA recent nog in haar jaaroverzicht van 2022. De uitvoeringsprotocollen van de keuringsdiensten voor exportcertificering zijn wel verbeterd.
Cruciale verbeteringen toezicht plantgezondheid
Juist die samenwerking tussen NVWA en keuringsdiensten is belangrijk, stelt Stef Schuijt, directeur van Naktuinbouw. “Een goede samenwerking is van cruciaal belang omdat het fytosanitaire bestel continue ontwikkeling vereist. Zowel in aanpassing op de internationale context als in de werkprocessen van de bij de meerjarenafspraken betrokken partijen.”
In de overeenkomst staan afspraken over bijvoorbeeld het tweedelijnstoezicht door het ministerie van LNV en de NVWA. Daarnaast gaat het om zaken als informatieverstrekking, handhaving en de rolverdeling bij crises en incidenten. De keuringsdiensten BKD, KCB, NAK en Naktuinbouw voeren de taken rond plantenpaspoorten, het toezicht op RNQP-organismen (iets minder gevaarlijke plagen) en import uit.
Rol bij gevaarlijke plagen
Ook bij gevaarlijke plagen of ziektes (q-organisme) is de taak van de keuringsdiensten groot. Dat gaat het om monitoring op de aanwezigheid van q-organismen. Daarnaast stellen de keuringsdiensten zo nodig teeltvoorschriften op en organiseert het de toezicht op de naleving daarvan. Op zich verandert daar niet veel in de taakverdeling bij bijvoorbeeld ToBRFV. De NVWA is nog steeds verantwoordelijk voor alle activiteiten rondom Q-organismen en de uitvoering van de im- en exportinspecties van teeltmateriaal. Zij onderhouden hierover ook de contacten met ‘Brussel’. De keuringsdiensten zijn daarin de uitvoerende organisaties.