De land- en tuinbouw wordt in toenemende mate geconfronteerd met wetten en regels die uitblinken in vermeende maakbaarheid. - Foto: Canva
Wiskunde is een exacte wetenschap, door de mens gemaakt en ontworpen. Daarom is deze absoluut, want we kennen alle variabelen. Voor de natuurwetenschappen scheikunde en natuurkunde, ligt dat anders. Die zijn gebaseerd op waarnemingen en proberen een verklaring te vinden.
We hebben als mensheid de natuur niet gemaakt en kennen alle variabelen niet. We weten dus ook niet of onze wetenschap hierover wel compleet is. Immers, de natuur is niet onderhevig aan wetten van de mens, maar aan natuurwetten. Weet iemand van ons de achterliggende wetmatigheden van evolutie?
Natuurwetten kun je niet vangen in mensenregels
Als land- en tuinbouw worden we echter in toenemende mate geconfronteerd met wetten en regels die uitblinken in vermeende maakbaarheid. Denk aan kalenderlandbouw of de wet- en regelgeving voor seizoensarbeid. Allemaal prima als we kunnen uitgaan van de geest van de regel, maar als we ons moeten houden aan de letter daarvan, dan gaat dat niet. Om dan meteen maar met grote woorden als fraude te gooien, is voorbijgaan aan de werkelijkheid.
Natuurwetten kun je niet vangen in mensenregels. Wat te denken van de stikstofcrises? Het beleid moet juridisch waterdicht zijn. Alsof de natuur zich iets aantrekt van juridische uitspraken.
Logisch blijven nadenken
Regelmatig hoor je uitspraken als ‘de natuur staat op omvallen’ of ‘insectenarmageddon’. Ik geloof wel dat handelend optreden in deze gewenst is, maar ik geloof niet dat het aanwakkeren van paniek bijdraagt aan oplossingen. Gewoon logisch blijven nadenken. Het einde van de wereld is al vaker voorspeld, maar het kwam er nog nooit van. Enige relativering lijkt mij dan ook op zijn plaats. De mensheid zal nooit in staat blijken om de natuur eronder te krijgen.
Waar we ons wel zorgen over moeten maken is of we als mensheid wel overeind kunnen blijven bij de door onszelf veroorzaakte problemen. Ook daarover maak ik me geen illusies. Wat is de houdbaarheid van een evolutiecyclus nou helemaal? Ook de mensheid zal ooit het loodje leggen. Ik verwacht dit pas ver na het einde van mijn natuurlijke leven, daarom maak ik me er niet druk over.
Waken voor te veel relativering
Toch wil ik ook waken voor te veel relativering. We kampen met echte problemen die een urgente aanpak behoeven en dat geldt ook – maar niet alleen – voor de voedselproductie. Oplossingen kunnen enkel komen van innovatie en consumptievermindering, al het andere is enkel het verplaatsen van het probleem.
Zonder alarmisme geen verandering, maar enkel alarmisme is ook niet goed. Er moet ook plaats zijn voor relativering.
Beheer
WP Admin
Bewerk bericht