Geen in de media breed uitgemeten schandalen rond arbeidsmigranten op tuinbouwbedrijven dit jaar. Het is echter onduidelijk of dat komt door beter gedrag of door minder inspecties.
De Nederlandse Arbeidsinspectie bracht dit teeltseizoen nog geen dampend persbericht naar buiten over een inval bij een tuinbouwbedrijf. Geen overtreding van arbeidswet of werktijdenregels of onderbetaling, laat staan een bericht over uitbuiting.
De laatste jaren werden dergelijke berichten altijd gretig overgenomen in de media. De berichten van de Arbeidsinspectie over foute toestanden op bijvoorbeeld asperge- of aardbeienbedrijven leken ook een doel te dienen: de overtreders publiekelijk zo neer te zetten dat hiervan een preventieve werking uitging.
Vergeefs op zoek naar gesprek met telers
Tegelijkertijd zocht de inspectiedienst van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid achter de schermen wel degelijk aansluiting bij LTO om afspraken te maken over sectorbeleid. Het was in 2021 de dienst nog een doorn in het oog dat ze zo moeilijk in gesprek kwam met de vertegenwoordigers van de vollegrondsgroentesector. Ondertussen lukte het toen wel vooruitgang te boeken met Glastuinbouw Nederland.
Inspectie maakt andere keuzes
De Arbeidsinspectie kan slechts een gedeeltelijk antwoord geven op de vraag of het in de open teelten dit jaar misschien inderdaad meetbaar beter gaat met de arbeidsomstandigheden. De dienst heeft andere keuzes gemaakt en andere agrarische sectoren als loonwerk en bedrijfsverzorgingsdiensten zijn onder het vergrootglas gekomen, stelt een woordvoerder.
Specifiek voor de groenteteelt koos de projectleider Agrarisch en Groen in 2021 nog voor een risicobenadering. Dit jaar is de keuze anders. “Deze groentebedrijven zijn nog wel in reguliere inspecties opgenomen en als er een melding komt, gaat het arbeidsfraudeteam er direct op af”, aldus de woordvoerder.
Geen slecht nieuws is goed nieuws
Hoeveel reguliere inspecties waren er en met welke resultaten? En hoe vaak is het arbeidsfraudedeteam uitgerukt? Dat is niet duidelijk. Het digitale informatiesysteem van de inspectiedienst maakt het namelijk niet mogelijk te zoeken op specifieke deelsectoren van de agrarische sector, stelt de woordvoerder.
De vragen of en hoeveel vooruitgang er in de voedingstuinbouw is geboekt, kunnen dus niet worden beantwoord. Maar geen slecht nieuws naar buiten toe, dat is elk geval goed nieuws voor het imago van de werkgevers in de tuinbouw.