Appelbloesemkever geeft fruittelers kopzorgen

Dezelfde geluiden klinken bij een deel van de fruittelers en gewasbeschermingsadviseurs uit de praktijk. De appelbloesemkever legt al heel vroeg in het voorjaar een eitje in de schuivende knoppen. Hieruit komt een larve die de stijlen en helmdraden opvreet. De bloemblaadjes openen zich niet meer, worden bruin en blijven lang als zogenaamde kappertjes zichtbaar.

Proefresultaten van spuitproef

Fruitteeltadviseur Christian van Os van Delphy lichtte de proefresultaten van een spuitproef gericht op appelbloesemkever toe. Een deel van de objecten was het op gebruikelijke tijdstip in het vroege voorjaar gespoten, als de kevers bij de eerste warmere dagen uit winterrust komen en daarna knoppen aan gaan prikken. Bij onbehandeld waren liefst 94% van de bloemen aangetast. De niet toegelaten middelen ‘H’ (gespoten op 17 en 19 maart) en ‘A’ (op 23 maart) werkten voor de bloei niet. Andere objecten waren op 1 juni gespoten toen de nieuwe generatie kevers uit zomerrust kwamen. Het grote voordeel is dat de temperatuur voor een keverbestrijding in de zomer veel beter is dan in het vroege voorjaar. Middel A en middel C deed wel iets, maar de werking was zwaar onvoldoende. Middel H en B hadden zo goed als geen werking.

Wegvangen kevers uit bindbuis

Entomoloog Herman Helsen van Wageningen UR besprak de resultaten van het wegvangen van de kevers. De moderne appelboomgaard biedt de kevers weinig schuilgelegenheid om te overwinteren. De kever wordt regelmatig teruggevonden in het bindbuis, waarmee bomen vastgezet worden. Daarom werd enkele jaren geleden in het onderzoek gestart met het ophangen van bosjes bindbuis in elke boom met veelbelovende resultaten.

Appelbloesemkevers kropen volop weg in de bosjes bindbuis en kon je zo uit de boomgaard verwijderen. De beste resultaten worden behaald in jonge boomgaarden (die weinig natuurlijke schuilplaatsen bieden). Volledige bestrijding is niet mogelijk, omdat een deel van de kevers buiten de boomgaard overwintert. Nabijheid van bosschages of peren met ruwere stammen bieden de kevers extra overwinteringsgelegenheid biedt. Biologische bedrijven zijn deze techniek volop gaan inzetten. Helsen houdt het bestrijdingsresultaat op 50 tot 80%. En dat blijkt nu in een jaar waarop appelbloesemkever een echte plaag is te weinig.

Natuurlijke vijand vermeerdert traag

De appelbloesemkever kent volgens Helsen natuurlijke vijanden, die of de larve in de bloem of de kever aanpakt. Daaronder zijn ook twee soorten sluipwespen die ook daadwerkelijk in boomgaarden gevonden worden. Echter de parasitering van de larven of kevers is hooguit 10%, wat veel te weinig is. Het kweken van deze sluipwesp om uit te zetten in boomgaarden is een bijna onmogelijk verhaal. De sluipwesp heeft maar één generatie per jaar waardoor de gewenste snelle vermeerdering in het laboratorium niet mogelijk is.

Dit jaar onverklaarbaar heftig

Het is wat lastig om een antwoord te vinden waarom juist dit jaar de appelbloesem zo heftig is. Natuurlijk spelen de vervallen toelatingen van middelen als Decis en voor biologische teelt Raptol sterk mee. Maar telers die in 2022 soms amper aantasting hadden, waren veel meer dan andere jaren verrast door de wel enorm grote toename. Normaal gesproken neemt de plaag wat meer stapsgewijs toe met elk jaar wel meer aantasting maar minder explosief.

Gerjan Brouwer houdt het als adviseur in de biologische fruitteelt op een combinatie van een lang, koud voorjaar waarin de kevers lang actief waren, en een lange periode van een geschikt stadium van de knoppen voor ei-afzet.

Fruittelers hopen op een nieuwe toelating, al dan niet tijdelijk, van eerder toegelaten middelen Decis of van Raptol voor de biologische teelt. Maar dat is een heel onzekere zaak en wordt ook niet direct verwacht.