Terugblik aspergeseizoen 2023: lagere productie en gunstige prijs

Gemiddeld genomen waren de verdiensten beter dan vorig jaar. Dat concluderen bronnen uit de handel en de telerswereld. Oorzaak is volgens Rick Mengers van veiling ZON een goede balans tussen vraag en aanbod. ‘’Er zijn geen pieken geweest in de aanvoer en er was altijd genoeg vraag.”

De productie lag halverwege het seizoen 15% onder het gemiddelde. Aan het einde, zo stelt de veilingmedewerker vast, is dat nog 8%. Het herstel komt ook door telers die vorig jaar juist eerder stopten.

De middenprijs was beter: zo’n 15%. ‘’Prijstechnisch zit het goed, zeker omdat met name de violette en klasse II-asperges goed aan de prijs zijn gebleven”, legt Mengers uit. Behalve de binnenlandse markt hebben tot het einde aan toe ook exporteurs goed afgenomen. Na 10 juni is het gedaan met de goede prijzen, de meeste supermarkten ruimen op en daarbij is het veel te heet.

Sommige percelen en rassen deden het beter, maar het algemene beeld is dat het minder was

^{Ron Martens (Martens Asperges) uit Tienray}

Aanhoudend koud

De start was moeizaam. De productie van buiten, gerealiseerd met minitunnels en zwart/wit-folie, had volgens telers behoorlijk te lijden van het aanhoudend koude weer. Met als gevolg dat vóór Pasen (9 en 10 april) en zelfs tot Koningsdag (27 april) eigenlijk niet aan de vraag kon worden voldaan. Op de klok deden de asperges eind april 10 euro per kilo, gangbaar is dan € 3 tot € 6. De laatste keer dat dit voorkwam was 2016.

“Sommige percelen en/of rassen deden het beter, maar het algemene beeld is dat het minder was. De kilo’s en sorteringen waren niet altijd zoals we hadden gehoopt”, vertelt Ron Martens (Martens Asperges) uit Tienray. Hij schat in de eerste periode 20 tot 30% minder geoogst te hebben. Johan Bax (Bax Asperges) uit Leende vermeldde 21 april dat ook hier de productie beduidend lager is. Wel is zo’n 80% van de oogst ondanks de zachte winter van goede kwaliteit. De prijzen zijn op dat moment zonder meer goed: € 6 tot € 8 per kilo.

Een hoge prijs bij lage productie is geen garantie voor een goed rendement. Toch liever zo dan een veel hogere productie bij warmere temperatuur. “Het oogsten is dan niet meer te behappen en de prijs stort in”, stelt Bax. Het is toch al een jaarlijkse opgave om aan personeel te komen. In een koud seizoen als dit, viel het bovendien niet mee om arbeiders tevreden te houden”, valt Mengers bij.

Ik ken niet één product waarbij een actie ingezet wordt die bij sommige supermarktketens geld mag kosten

^{Rick Mengers van veiling ZON}

Mei tot einde

Met de kilo’s is het volgens de telers dit seizoen niet meer goed gekomen. Als de teler uit Nuenen in april de folie aanlegt op latere percelen constateert hij dat deze zich trager ontwikkelen. Hoewel de temperaturen opliepen, bleven de nachten koud. Bij veiling ZON werden in mei totaal 85 ton asperges per week geveild met een piek in week 19 van 106 ton. Half mei was de prijs gezakt tot ruim € 4, maar daarna zat deze weer in de lift. Ook klasse II profiteerde hiervan. Eind mei (week 22) was het veilquotum gedaald naar 37,5 ton.

Het einde wordt dan al een beetje ingeluid. ‘’Er worden meer dunnere sorteringen aangevoerd en er zijn telers die stoppen”, constateert Mengers. Daarbij maken in de tweede week van juni de supermarkten de voorraden op en kopen ze niet meer in.

Dat maakt dat Martens de prijs in week 24 dramatisch noemt. Van de een op de andere dag zakt die € 2,50 per kilo. ‘’Het is te lang warm en blijft warm waardoor de vraag terugloopt. Jammer, voor witte of groene asperges op de barbecue zijn genoeg recepten te vinden.”

Vragen bij stuntprijzen

De lage winkelprijzen bij Lidl, Plus en Jumbo, begin mei (maar ook op andere momenten) liggen bij telers gevoelig. Ze varieerden van € 2,99 tot € 4 per pond, ver onder de groothandelsprijzen. Dit zou speciaalzaken de wind uit de zeilen nemen. Ron Martens reageert dat bij de verkoop in zijn eigen winkels het gewenste prijsniveau wel is gerealiseerd, maar dat de lage supermarktprijzen afdoen aan de exclusiviteit. Dat is juist de kracht van de asperge. Hij pleit voor meer zeggenschap en transparantie. “We hebben de retail zeker nodig. Maar afspraken worden al ruim vóór de oogst gemaakt. Dat kan eigenlijk niet. De aanvoer was dit jaar beperkt, daar hebben we als telers te weinig profijt van gehad.” De teler is positief over de promotiecampagnes voor asperges. ‘’Die hebben een groot bereik. De consument kan eigenlijk niet om ons mooie product heen.”

Mengers weerlegt de kritiek. Supermarktketens nemen zeker 80% van de beste asperges af. “We hebben ze hard nodig.” 80% van de handel, gebaseerd op afspraken, wordt definitief ingevuld met weekprijzen, die een afspiegeling zijn van de klokprijs. Eén of twee echte heel grote ketens, staan wat sterker. Maar de aspergeprijs in de winkel is volgens hem zeker niet gebaseerd op inkoopsprijzen. “Ik ken niet één product waarbij een actie ingezet wordt die bij sommige supermarktketens geld mag kosten. Aspergetelers mogen blij zijn dat exclusiviteit dit mogelijk maakt.”