Nu een btw-vrijstelling op groenten en fruit lijkt te stranden, moet de aandacht worden verlegd naar de hoge marges van supermarkten. Dat stelt Jan Buining, lid van de Raad van Advies van stichting Kind en Voeding, en als producent van gezonde voeding actief in debatten over de toekomst van voeding(transitie).
Buining wijst op de nadelige kanten van margeberekening door supermarkten. Die berekening is vaak in procenten. Deze berekening maakt duurdere gezonde voedingsproducten als groenten en fruit gelijk veel duurder. Er wordt immers een hogere marge berekend in procenten als de prijs al hoger is.
Extra verdiensten supermarkten hoog
Een margeberekening in centen past beter bij de maatschappelijke rol die supermarkten voor gezonde voeding moeten spelen. “De hogere kosten voor productie van voedzamere en meer duurzame producten is dus niet de enige reden voor een hogere prijs in de supermarkt. Sterker nog: ongeveer een derde deel van de hogere prijs komt extra in de zakken van de supermarkten. Dat is bijna drie keer zo veel als de 9% die de overheid extra vangt aan btw.”
Voor een duurzaam product dat 25% duurder is dan een regulier product, is de extra verdienste van de supermarkt al net zo veel als de gehele btw op dat verantwoorde product, rekent Buining voor.
De consumptie van verantwoorde producten zou met 40% kunnen stijgen als supermarkten dezelfde marges accepteren als op reguliere producten. Meer afzet van verantwoorde producten zou de productiekosten weer fors drukken, waardoor een verdere daling mogelijk wordt en de consumptie verder aanwakkert. Buiting gaat hierbij niet in op hogere dervingskosten bij groenten en fruit.
Supermarkten aan zet
Als supermarkten hun maatschappelijke rol serieus nemen, zetten ze zelf stappen in margeberekening. Bruining: “Maar wie beslist er over het ‘procent-reken’-systeem van de supermarkten? Wie neemt de verantwoordelijkheid? Ik hoop dat het topmanagement van supermarkten die groots communiceren dat ze gezond en duurzaam eten bereikbaar willen maken, de handschoen oppakken.”