Poldermodel als oplossing voor globale catastrofe

Het spookbeeld van een ongekende crisis achtervolgt ons. Hoewel, ongekend? In feite begint de geschiedenis van de beschaving zelf met een vergelijkbaar rampscenario, gevolgd door een revolutie, vooral in de voedselproductie. 2 miljoen jaar mensdom is samen te vatten in het weinig veranderlijk bestaan van de jager/verzamelaar. Tot zich ongeveer 100 eeuwen geleden onweerswolken vormden, ontwikkelingen die een giftige keten van gebeurtenissen in gang zetten.

Einde van de ijstijd

Het einde van de laatste grote ijstijd markeert een radicale klimaatverandering: het smelten van de gletsjers leidde tot een enorme golf van menselijke migratie. Onder extreme druk stortte het jager/verzamelaar-systeem in en maakte plaats voor een wereld van nederzettingen, stedenbouw en de oudste systemen van gecontroleerde landbouw.

Vandaag de dag zijn de uitdagingen die het begin van de beschaving vormden, teruggekeerd

Eerste landbouwrevolutie

Tegen het jaar 7.400 v.Chr. waren volgens archeologen irrigatie, ploegen en het kruisen van wilde grassen om graanoogsten te verbeteren, routinematige activiteiten in ’s werelds oudst bekende stad, Çatalhöyük, een gemeenschap van meer dan 10.000 mensen in wat nu Turks Anatolië is. De wereldbevolking bedroeg toen naar schatting 5 miljoen.

Uitdagingen teruggekeerd

Grotendeels dankzij deze eerste landbouwrevolutie steeg dat gestaag tot 200 miljoen in de eerste eeuw na Christus. Vandaag de dag zijn de uitdagingen die het begin van de beschaving vormden, teruggekeerd. We worden geconfronteerd met een alarmerend fragiel evenwicht tussen de rol van de landbouw in de groei van de bevolking, van de omvang van stedelijke nederzettingen, van de moderne geglobaliseerde economie en het vermogen om de productie op peil te houden om een ​​hongerige wereld te voeden.

In feite sorteerde de stichting van ’s werelds vroegste steden al op het Nederlandse Poldermodel

Het Nederlandse Poldermodel

Niets nieuws, kortom, maar oneindig veel dreigender in zijn dimensies en mogelijke gevolgen. Maar als er hoop kan worden gevonden in het herinneren van de oorsprong van de beschaving, dan ligt die in een concept dat sterk resoneert met de veel recentere geschiedenis van Nederland. In feite sorteerde de stichting van ’s werelds vroegste steden al op het Nederlandse Poldermodel. Net als de befaamde dijken die sinds de Middeleeuwen bijna 20.000 vierkante kilometer land van de dreiging van de zee hebben behoed, liet ooit het aanwijzen van bruikbare akkers voor landbouw in Çatalhöyük zien wat mensen met samenwerking kunnen bereiken. Alleen met een brede consensus konden beslissende stappen worden gezet in de richting van een stabiele samenleving.

Eén overweldigend dilemma dat alle nationale grenzen tart

Onontkoombaar is het dus ook, dat alleen met een Poldermodel-achtige consensus en samenwerking op internationale schaal een onvoorstelbare catastrofe in de hedendaagse wereld kan worden afgewend en vooruitgang van samenlevingen kan worden verzekerd. Massale immigratie, meteorologische rampen, escalerende tekorten aan hulpbronnen, catastrofale ‘neo-tribal’ conflicten, zoals de oorlogen in Oekraïne en sub-Sahel Afrika (en minder gewelddadige zoals brexit), zijn geen afzonderlijke kwesties. Het zijn in elkaar grijpende voorbeelden van één overweldigend dilemma dat alle nationale grenzen tart en ideologische verschillen overstijgt. Een leerzame spiegel van de crisis waarmee de mensheid 10.000 jaar geleden werd geconfronteerd.