Teeltbedrijf heeft weinig opties voor energieheffing 2025

Dat blijkt uit doorrekeningen van Wageningen University & Research. Volgens een impactanalyse krijgt de glastuinbouw te maken met stijging van de kosten voor energieheffingen van € 95 miljoen in 2019 naar € 761 miljoen in 2025 en € 840 miljoen in 2030. Het kabinet schrok afgelopen week van deze uitkomsten. Dat is de meest ongunstige variant, waarbij het tuinbouwtarief voor aardgas plaatsmaakt voor het reguliere tarief, de heffingsvrijstelling voor wkk beperkt wordt en de periodieke aanpassing wordt gedaan van de tarieven.

Wageningen onderzocht ook minder vergaande fiscale maatregelen, waarbij de energieheffingen nog steeds fors waren. Zo bedragen de totale heffingskosten bij alleen periodieke aanpassingen van energieheffingen € 170 miljoen.

Opties beperkt

In het onderzoek keken onderzoekers ook naar opties voor bedrijven om kostenstijgingen te voorkomen. Zo wordt voorzien dat veel bedrijven zullen samengaan om in hogere energiebelastingschijven te komen met aantrekkelijker tarieven. Tegelijk zien onderzoekers dat dit niet veel oplevert. Als een glastuinbouwbedrijf met een intensieve teelt en wkk van 3,0 hectare uitbreidt naar 6,0 hectare, dalen de kosten voor energieheffingen van € 21,35 per vierkante meter naar € 18,90 per vierkante meter.

In een ander voorbeeld van een glastuinbouwbedrijf van 6,0 hectare (onbelicht) zou aansluiting op een restwarmteproject de kosten van energieheffing in 2025 kunnen verlagen van € 7,45 per vierkante meter naar € 5,47 per vierkante meter (in 2025). Restwarmte is echter niet voor alle bedrijven weggelegd. Nieuwe technieken met waterstof of batterijgebruik zijn niet doorgerekend.

Telers kunnen ook speculeren op hogere opbrengsten om de kostenstijgingen op te vangen, stellen de onderzoekers, maar dit is onzeker en niet door te rekenen. De optie van alternatieve energievoorziening en vervanging van HPS-lampen door led leveren wel besparingen op, maar vragen grote investeringen.

Grote nadelen aan voornemen

Het onderzoek wijst de overheid op grote effecten van de voorgenomen fiscale maatregelen. Het zal leiden tot energiebesparing maar wel door koude sanering. Dat zal ertoe leiden dat bedrijventerreinen en woningbouw de ruimte van kassen gaan innemen.

Het beleid leidt tot hogere groenteprijzen en daardoor zorgen over consumentenbestedingen en lagere consumptie. De onderzoekers wijzen bovendien op mogelijk onevenwichtige verschillen met andere energie-intensieve sectoren.

Wkk blijft aantrekkelijk

Er is nog een ander sectoraal effect. Op het vlak van omschakeling naar duurzame energie blijft de wkk (waarmee gas wordt omgezet in warmte, CO₂ en elektriciteit) het winnen van duurzame varianten.