Geen grote verschuiving na topjaar komkommertelers

Vanwege de hoge gasprijzen hebben komkommertelers hun teeltschema vorig jaar aangepast. Een deel heeft hun normale teeltschema zoals voorgaande jaren aangehouden; anderen zijn later gaan planten. “Eén teler in onze vereniging heeft slechts één in plaats van drie komkommerteelten gedaan”, zegt Ton van Dalen, directeur Oxin Growers. “Twee telers hebben maar twee komkommerteelten en een herfstteelt tomaten gedaan.”

De daling is mede ingegeven doordat er weinig kostendekkende afzetcontracten konden worden afgesloten

Ook van het areaal belichte komkommers in Nederland was vorig jaar ten opzichte van 2021 nog maar 10% over; dat is ongeveer 30 hectare. “De daling is mede ingegeven doordat er weinig kostendekkende afzetcontracten konden worden afgesloten. De komkommertelers hebben daardoor de belichting uitgelaten, omdat de teelt in de dure wintermaanden met hoge energieprijzen anders niet rond te rekenen valt.”

Alle genoemde factoren hebben er ondanks het mooie weer van afgelopen jaar toe geleid dat de telerscoöperatie met een vergelijkbaar areaal toch 7% minder volume aan komkommers had in vergelijking met 2021.

Positief rendement

Komkommertelers hebben een goed jaar achter de rug. De sortering 35 bracht 40% meer op dan in 2021; de 40’ers 35% meer. De directeur: “Een mooie prijsstijging, die komkommertelers zeker nodig hadden en daarmee toch een positief rendement hebben gedraaid.”

De goede prijsvorming zorgde ook bij de BelOrta-komkommertelers voor een succesjaar. “De productie bij onze telers viel met 15% minder wel lager uit”, zegt Bruno Vuerinckx, komkommerspecialist bij BelOrta. “Oorzaak hiervan is de inkrimping van areaal en later planten in verband met de hoge energieprijzen. De prijsvorming was wel supergoed met een middenprijs van 44 cent per komkommer. Dit is nog nooit eerder vertoond.”

Hogere consumptie komkommers

Volgens de specialist hebben de hogere prijzen te maken met een hogere consumptie afgelopen zomer met enkele hittegolven, waardoor de vraag naar komkommers groter was. Hierdoor was er vanaf juli op de Europese markt een voortdurend tekort aan komkommers, wat hogere prijzen opleverde. In het najaar bleven de prijzen ook hoog door extreme teeltomstandigheden met hoge temperaturen in Spanje. Hierdoor was het aanbod van komkommers uit Zuid-Europa lager. Dit heeft ook tot uitzonderlijk hogere productprijzen geleid.

In Spanje en Marokko zijn er geen grote uitbreidingen van het komkommerareaal. Van Dalen: “Hoge energiekosten zijn daar geen issue, maar wel water en personeel zijn componenten voor hogere kosten. In tegenstelling tot in Nederland waar komkommervirussen nog onder controle zijn, is de virusdruk in Spanje hoog, waardoor de kwaliteit van de komkommers niet altijd meevalt.”

Vergelijkbaar volume 2023

In Nederland was er vorig jaar 600 hectare komkommers. Daar is dit jaar 30 hectare bijgekomen. Dit ligt op het niveau van 2021. Het areaal bij Oxin Growers is met 150 hectare gelijk gebleven en de teeltschema’s eveneens.

Op basis hiervan verwacht de directeur dit jaar een vergelijkbaar volume aan productie, maar dat zal wel afhankelijk zijn van de weersomstandigheden. Het aanbod bij de telerscoöperatie kan nog ietwat negatief worden beïnvloed door twee telers die van de hogedraadteelt van komkommers zijn teruggaan naar traditioneel telen, omdat er minder arbeid voor nodig is.

Omdat er vanuit Spanje weinig komkommers komen, zit iedereen te wachten op de lokale productie

Bij BelOrta neemt het areaal komkommers met 22% toe. In week 4 zijn daar de eerste komkommers geveild. Vuerinckx: “De prijsvorming eind januari valt wederom niet tegen. Omdat er vanuit Spanje weinig komkommers komen, zit iedereen te wachten op de lokale productie. Deze zal door de latere planting, wat minder energie kost, pas later op gang komen. In het begin van het seizoen zit het dus wel goed met de prijsvorming.”

Eind januari is de prijs voor de 35’ers 90 cent en voor de 40’ers rond de € 1 per stuk. Van Dalen: “Dat zijn mooie prijzen voor de tijd van het jaar, want vorig jaar waren deze tussen de 60 en 70 cent voor een komkommer.”

Mini-komkommer populairder

De komkommerconsumptie groeit. Deze is in België van 1 kilo per persoon in 2019 gestegen naar 1,3 kilo in 2022. De komkommerspecialist: “De populariteit van de mini-komkommer neemt toe onder een jonger publiek. Zij zien het als een gezonde snack. Het areaal hiervan is bij ons vorig jaar met 5% toegenomen. Ook dit jaar groeit het areaal verder. Deze gestadige groei is welkom en acceptabel.”

Oxin Growers heeft één mini-komkommerteler. De directeur: “Bij mini-komkommer heeft het vorig jaar ook prima gelopen. De prijsvorming is vergelijkbaar met de gewone komkommers. Het is wel de vraag of het rendement voor dit product standhoudt, omdat het veel meer arbeid kost.”

Van Dalen is positief gestemd over de markt voor komkommers. “Wat we zien, zijn hoge prijzen in contracten, die de hogere kosten voor telers zeker goed maken. En hoe ellendig de hoge energieprijzen ook zijn, het zet telers wel aan tot verduurzaming van hun bedrijf. Ze investeren in alles wat technisch mogelijk is, zoals warmtepompen, zonnepanelen en -boilers. Dit juichen we toe.”