De scepsis van boeren, telers en fabrikanten ten aanzien van veldrobots en autonome voertuigen begint langzaamaan plaats te maken voor serieuze interesse. Niet in de laatste plaats dankzij recente ontwikkelingen van talloze Nederlandse start-ups. En traditionele fabrikanten lijken bang om de boot te missen. Een analyse en overzicht van 20 veld- en oogstrobots.
Wie van robotisering houdt, kan de laatste jaren zijn hart ophalen. De ontwikkelingen in robotisering voor vollegrondsteelt en fruitteelt gaan sneller dan ooit. Ja, dit las je tien jaar geleden en ook twintig jaar geleden.
In 2002 concludeerde een promotieonderzoek naar veldrobots van Wageningen UR dat veldrobots over tien jaar gemeengoed zouden zijn. In die tijd werd vooral lacherig gedaan over dat soort onderzoek en ontwikkelingen, vertelde een betrokkene onlangs.
In 2011 verscheen de eerste gespecialiseerde veldrobotfabrikant ten tonele: het Franse Naïo Technologies. De fabrikant brengt inmiddels vier typen veldrobots op de markt, heeft zeventig medewerkers, en is één van de best verkopende fabrikanten van veldrobots wereldwijd.
Robotmarkt van aanbod- naar vraaggestuurd
Intussen is er serieuze interesse omdat arbeid en toegelaten gewasbeschermingsmiddelen steeds schaarser worden. Gaëtan Severac, één van de oprichters van Naïo en voorzitter van de Global Organisation For Agricultural Robotics (Gofar), zag de robotmarkt dit jaar veranderen van aanbod- naar vraaggestuurd. ”Boeren tonen nu gerichte interesse in veldrobots”, zegt hij.
Biologische en gangbare telers weten dat medewerkers werven voor een wiedbed niet te doen is. Laat staan het vinden van betaalbare arbeid. Volgens een recent rapport van Kenneth Research wordt meer dan 10% van de groenten en fruit wereldwijd nu al niet geoogst door het tekort aan plukkers. Dit komt overeen met de jaarlijkse consumptie in de hele EU.
Zelfde verhaal als bij melkrobot?
We zijn inmiddels elf jaar verder. Voor de adoptiecurve van veldrobots en autonome voertuigen wordt vaak naar de acceptatie van de melkrobot gekeken. Daar zat negen jaar tussen de eerste automatisch gemolken koe (Praktijkschool Oenkerk, 1983) en de commerciële introductie van de Lely Astronaut in 1992 – dat loopt alvast mooi parallel met de introductie van veldrobots tussen 2002 en 2011. Echter, pas op 1 mei 2022 rapporteerde Stichting KOM dat de melkrobot het dominante melksysteem is in Nederland. Dat is dertig jaar later!
Nederlandse start-ups ontwikkelen marktrijpe robots
De innovatiedrang bij zowel Nederlandse fabrikanten als melkveehouders zien we terug bij veldrobots en autonome voertuigen. Minstens tien Nederlandse start-ups zijn actief met het ontwikkelen ervan. Sommige slagen erin om in recordtempo een of meerdere marktrijpe modellen te ontwikkelen die voldoen aan de wensen van veeleisende gebruikers. Wereldwijd zijn er echter talloze die het, ondanks soms miljoenen aan investeringen, niet redden. Zoals het Amerikaanse Abundant Robotics met zijn aardbeienoogstrobot of de Nederlandse bouwer van een aspergeoogstrobot, Cerescon. En recent H2Trac, ontwikkelaar van een (autonome) werktuigendrager op waterstof.
Ondertussen zie je dat trekker- en machinefabrikanten niet alleen zelf autonome oplossingen ontwikkelen, maar ook gericht overnames en investeringen doen. Recent verwierf CNH Industrial Raven Industries, en John Deere kocht Bear Flag Robotics. Doelbewuste overnames om autonome technologie binnen te halen. Beide bedrijven startten in de VS reeds de vermarkting van autonome voertuigen. Claas en Amazone investeerden in AgXeed, en Same Deutz-Fahr (SDF) nam onlangs het Franse VitiBot over. Minder bekend zijn het (meerderheids)belangen die Pellenc nam in veldrobot-start-up Agreenculture (beide Frans) en Maschio Gaspardo in de Italiaanse start-up Free Green Nature.
Twintigtal nu verkrijgbaar
Onze collega’s van Future Farming benaderden in 2022 voor hun catalogus van commercieel beschikbare veld- en oogstrobots wereldwijd circa 120 fabrikanten. Dit leverde een lijst van vijftig robots met prijskaartje op die ergens ter wereld te koop, te huur of te leasen zijn.
Van de commercieel beschikbare veld- en oogstrobots zijn er twintig verkrijgbaar in Nederland en Europa. Het zijn multifunctionele voertuigen die meer dan één taak kunnen verrichten, voertuigen gericht op een gespecialiseerde taak en oogstrobots. Het merendeel van de robots (twaalf) is multifunctioneel en kan verschillende werktuigen hanteren. Vier zijn gespecialiseerd in onkruid- en/of ziektebestrijding.
Andela Techniek & Innovatie werd ook uitgenodigd, maar heeft naar eigen zeggen zoveel interesse dat het de catalogus aan zich voorbij laat gaan. Bij de vier oogstrobots spelen Nederlandse bedrijven een hoofdrol met AVL Motion (asperges) en Koppert Machines (radijs).
Auteur: René Koerhuis