Foodwatch: Nederlands fruit is schoner, wel risico’s

Dat blijkt uit de rapportage Bestrijdingsmiddelen in rozijnen en kinderfruit. De consumentenorganisatie heeft NVWA-inspectiegegevens bestudeerd en zelf conclusies getrokken, bijvoorbeeld over het aantal verschillende middelen. Foodwatch vreest namelijk dat stapeleffecten optreden bij meerdere resten.

Betere scores Nederlands fruit

In 2021 zijn de scores voor Nederlands fruit verbeterd. Voor aardbeien werd in 2021 met 4,1 verschillende residu’s (middelenresten) de beste score gehaald sinds zeker 2011. Bij appels daalde het aantal middelen van 4,4 naar 4,0. Bij peren daalde de score harder, namelijk van 5,3 naar 3,7 middelen per monster.

Toch ziet de organisatie nog altijd een negatieve trend naar meer middelenresten over de laatste 11 jaar. Opvallend: Foodwatch houdt bij haar analyse geen rekening met het verdwijnen van schadelijke middelen en de daardoor bredere inzet van alternatieve (minder schadelijke) middelen.

Foodwacht: mrl aanpassen

Foodwatch legt in haar rapport wel de nadruk op zwaktes in de regels voor middelen. De NVWA verzuimde volgens Foodwatch een aantal keer in te grijpen. De toezichthouder houdt wel rekening met wettelijk toegestane residugrenzen (mrls), maar niet met gewijzigde normen voor gezondheidsrisico’s voor kinderen. Voor een aantal residumetingen (ook in Nederlands fruit) werd de mrl niet overschreden, maar wel de grens voor gezondheidsrisico’s voor kinderen, stelt Foodwatch. De soms aangescherpte normen voor gezondheid maken ook aanscherping van mrls nodig, stelt de organisatie.

Illegale middelen

De NVWA vond in 2021 vijf keer lage gehaltes van illegale bestrijdingsmiddelen in Nederlandse appels en peren, maar trad niet op. De wettelijke grens werd (op één meting na) niet overschreden. Foodwatch vindt dat NVWA bij dergelijke vondsten altijd nader onderzoek moet doen. Nu wordt niet duidelijk of er sprake is geweest van illegaal gebruik, of het doorwerken van historisch gebruik, of misschien een verkeerde labeling van land van herkomst.

Foodwatch maakt zich verder sterk voor het aanscherpen van normen voor illegale middelen op importfruit en -groente. Illegale middelen mogen vaak nog wel voorkomen in importfruit. Deze illegale middelen worden vaak ook in de EU geproduceerd en uitgevoerd naar fruitlanden.

‘Scherpere eisen supermarkten’

Ook aan de supermarkten heeft Foodwatch een boodschap. Om echt stappen te zetten naar nagenoeg schone producten, moeten markteisen verstevigen. Albert Heijn eist van telers dat maximaal drie middelen worden teruggevonden in product. Lidl en Aldi houden het op vijf residuen. Alle supermarkten moeten die eisen aanscherpen, stelt Foodwatch.

Meetonzekerheid

Een ander pijnpunt voor Foodwatch is de meetonzekerheid. De NVWA rekent met een onzekerheid van 50%, waardoor bij veel overschrijdingen niet wordt gereageerd. De norm moet fors omlaag, vindt de organisatie.

De NVWA stelt als reactie dat het alleen optreedt bij overtredingen van de wettelijke normen, zoals mrl. Voor aanscherping van de normen die het hanteert, is het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) verantwoordelijk.