Virusalertheid leidt tot vondst besmet tomatenzaad

Nederland doet melding van de bijzondere vondst bij het plantgezondheidsplatform EPPO. Het gaat om een partij zaad uit rassenonderzoek van tomatenplanten in Nederlandse kassen. Het is de eerste keer dat Nederland (NVWA) Tomato mottle mosaic virus (ToMMV) meldt op eigen bodem. Dat virus is overigens minder schadelijk dan ToBRFV.

Alert-status

De vondst is het resultaat van een grotere alertheid op virussen zoals het redelijk nieuwe ToMMV en al eerder ToBRFV. ToMMV kreeg van EPPO eind 2020 de ‘alert-status’. Eerder stelden zaadfirma’s in Nederland dat vrijwel alle rassen tomaten en paprika in hun productlijn een resistentie hebben voor ToMMV.

Overigens wees eerder internationaal onderzoek uit dat ToMMV-resistente tomatenplanten wel virus kunnen bevatten. Of dat hier ook het geval is, wordt niet duidelijk uit de melding.

Standaardonderzoek

Nederland onderzocht het virus ToMMV in 2020 en nam het vervolgens op in haar standaard bedrijfsonderzoek. De NVWA stelde toen dat in Europa geen opbrengstverlies bekend was van het virus en dat resistentie van de meeste Europese tomatenrassen gedeeltelijk overeind was gebleven. Het Tomato Mottle Mosaic Virus (ToMMV) is mogelijk veel verder verspreid dan officiële meldingen nu weergeven in de wereld. Ook is het aantal waardplanten breder dan ToBRFV.

Viroïde

Ook de viroïde PSTVd (Potato spindle tuber viroid) werd gevonden in deze partij zaad uit rassenonderzoek van tomatenplanten in Nederlandse kassen. In 2013 werd PSTVd in een Limburgse tomatenkas aangetroffen. In 2016 was er opnieuw een uitbraak in Nederland. Besmet plantenmateriaal werd geruimd en extra hygiënemaatregelen werden ingezet. Het Nationaal Referentiecentrum (NRC), kennisonderdeel van de NVWA, ontwikkelde vervolgens verbeterde tests voor detecties van de viroïden in tomaten- en paprikazaad.