Hitte en droogte schudden bladgewassenmarkt op

De telers van bladgewassen onder glas hebben dit jaar tot nu toe niet te klagen. “Vorig jaar was het al een gewoon tot goed jaar qua opbrengsten, zowel in euro’s als in kilogrammen. Ook 2022 legt de telers beslist geen windeieren”, zegt Bas van der Waal, telersbegeleider bij Marni Fruit Growers. “De start van het seizoen was er een met mooie prijzen. De kleurtjes, lollo rossa, lollo bionda en eikenbladsla vonden eenvoudig hun weg in de markt. Mede door de goede kwaliteit en het veelal hogere kropgewicht dan normaal kon de concurrentie met het importproduct eenvoudig worden aangegaan.” In de genoemde bladgewassen ziet hij nog potentie om verder te groeien in de daghandel en eventueel in programma’s.

De kropsla had dit jaar een matige start en vertoonde in de voorjaarsmaanden, maar ook in de zomermaanden, een grillig beeld. Van der Waal: “Waar de ene week lage prijzen voor de polysla werden betaald, was er de week erna een explosieve prijsstijging. Gemiddeld genomen klagen de telers in dit segment dan ook niet.”

Producten als andijvie, paksoi, spinazie en nog enkele waarvan velen zeggen dat het de ‘oudere’ groenten zijn, vinden hun weg naar de markt veelal via de daghandel. “Bij deze gewassen geldt ook dit jaar weer, dat als er even iets te veel aanvoer is, een prijsdaling het gevolg is.”

Twee periodes

Benny Cuypers, Divisiehoofd Verkoop groenten van BelOrta, deelt het eerste halfjaar in twee peridoes in. Tot diep in het voorjaar, eind april/begin mei, was het een goede periode voor de prijsvorming van bladgewassen onder glas. Bij lollo bionda, lollo rossa en eikenbladsla verliep de afzet tot week 19 voorspoedig en was de prijsvorming goed. Daarna volgde een moeilijkere periode.

“Bij veldsla was het afgelopen halfjaar erg wisselvalig met goede en slechte prijzen. In juni was de prijsvorming zwak. In begin van het jaar was dat beter. In week 32 is de prijsvorming goed, vermoedelijk omdat de productie niet overdreven groot is.”

Bij ijsbergsla kwalificeert het divisiehoofd de prijsvorming als ‘gewoontjes’. Een matige prijsvorming die niet slecht, maar ook niet goed is. In België wegen de kroppen zware sla in de zomer minimaal 500 gram. De prijsvorming is echter matig.

Concurrentie van vollegrond

Cuypers vindt paksoi een moeilijk product in de afzet. “Door productie van de vollegrond en serre tezamen is het aanbod iets te ruim voor een goede afzet. Het gevolg is een lage prijsvorming. Paksoi is een mooi product, maar niet wijd en zijd bekend bij de consument. Daar is nog werk aan de winkel.”

Door de lokale productie van bladgewassen in met name Frankrijk en Duitsland is het aanbod in juli groter geworden. Kropsla doet het beter dan de andere slasoorten, zoals lollo bionda, lollo rossa, eikenbladsla, rucola en veldsla.

Cuypers: “Door de concurrentie van de buitenteelten zijn de prijzen verder onder druk komen te staan. Tot half augustus is de impact van de hittegolven en lange periode van droogte nauwelijks merkbaar in het aanbod. Na de tropische periode hopen we dat daar verandering in zal komen. Door wegval daalt mogelijk het aanbod van bladgewassen en stijgen de prijzen.”

Flink gestegen kostprijs

De planning voor de herfst en winterteelten worden of zijn volgens de telersbegeleider reeds gemaakt. “Het is bijzonder lastig door de onzekere energiemarkt en vooral het dure gas. Tel daarbij op de extreem gestegen prijzen voor kunstmest, gewasbeschermingsmiddelen en verpakkingsmateriaal en eenieder begrijpt dat de kostprijs voor deze producten hoger is dan normaal. Veel bladgewassentelers zullen rekenen of het rendabel is een teelt op te starten zonder dat er vastigheid is. Tevens zal er ook weer concurrentie vanuit Zuid-Europa komen, alhoewel ook daar de grondstofprijzen zijn gestegen.”

Een pakkend voorbeeld is de discussie die de telersbegeleider had met een teler waarbij ze de kostprijs kant-en-klaar in doos berekenden en uitkwamen op een inkoopprijs voor de handelaar die de afgelopen jaren niet eens haalbaar was als verkoopprijs.

Spannende herfst en winter

Voor de telers van bladgewassen onder glas, zowel de traditionele teelt in de grond als de teelt op water onder belichting, wordt het volgens de telersbegeleider dus een spannende herfst en winter. “Beiden zullen moeten kijken waar zij kunnen bezuinigen op de kosten, maar wel met behoud van kwaliteit. Echter de Hollandse bladgewassentelers hebben altijd bewezen innovatief te zijn. Ik heb er dus alle vertrouwen in dat zij ook de komende herfst en winterperiode weer een goede boterham kunnen verdienen.”