IND test verblijfssticker Oekraïeners in Westland

Eerder deze maand maakte de gemeente Den Haag melding van een ‘grote groep’ Oekraïense arbeidsmigranten, die onterecht aankloppen voor de status van oorlogsvluchteling. Den Haag stuurde hierover een brandbrief aan minister Yesilgöz van Justitie.

Status vluchteling

Wanneer Oekraïense arbeidsmigranten al voor het uitbreken van de oorlog of zelfs al in 2021 naar Nederland of andere EU-landen kwamen om te werken, dan zouden ze volgens de gemeente geen aanspraak kunnen maken op de status van vluchteling. Ook komen deze arbeidsmigranten dan niet in aanmerking voor de toegang tot de arbeidsmarkt, zoals geregeld in de Richtlijn tijdelijke bescherming Oekraïners.

Doorgereisd uit andere EU-landen

Het gaat volgens Den Haag vooral om mensen die werkzaam zijn in de Westlandse kassen. Deels zouden die Oekraïeners vorig jaar of eerder al naar Nederland zijn gekomen om te werken, al dan niet met een formele tewerkstellingsvergunning. Deels zou het gaan om Oekraïeners die in 2021 of eerder al naar andere EU-landen zijn gekomen. Zo ziet de gemeente Den Haag ‘een grote groep met Poolse visa in hun paspoort of een nog geldige verblijfsvergunning in een ander land’. Feitelijk zijn deze Oekraïners niet ontheemd, schrijft Den Haag in de brief aan de minister. Maar de landelijke richtlijnen over de opvang van Oekraïense vluchtelingen bieden volgens het Haagse gemeentebestuur ‘onvoldoende handelingsperspectief voor gemeenten in dergelijke situaties’.

‘Eerst BSN en inschrijven bij gemeente’

Bij de Werkgeverslijn Land- en Tuinbouw van LTO Nederland kloppen inderdaad ook telers aan met de vraag hoe om te gaan met Oekraïeners die willen komen werken, maar nog niet in Nederland zijn aangemeld en ook nog geen Burgerservicenummer hebben. “Ons advies is om zo snel mogelijk een BSN aan te vragen en ze zich te laten inschrijven in de Basis Registratie Personen van de gemeente”, zegt een woordvoerder van de werkgeverslijn. “Een BSN en een adres zijn ook nodig om de verplichte zorgverzekering af te kunnen sluiten.”

Verblijfssticker vanaf 1 september

En als extra check is dus ook een zogenoemd Bewijs van verblijf in de maak. Dit is een bewijs dat de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) af moet gaan geven, in de vorm van een verblijfssticker in het paspoort. De verplichting moet gaan gelden met ingang van 1 september 2022. De IND is nu met pilots in diverse gemeenten, waaronder Westland aan het kijken hoe het uitreiken van dit bewijs het beste kan worden georganiseerd. Daarvoor moet ook helderheid komen over welke Oekraïeners wel of niet onder de Richtlijn tijdelijke bescherming Oekraïners vallen.