Bever rukt op in Limburgs fruit

De bever rukt op in Limburg en dat leidt onder meer tot steeds meer schade aan fruitbomen op percelen die dicht langs beken staan waar de bever huist. Volgens land- en tuinbouworganisatie LLTB is ingrijpen absoluut noodzakelijk.

Drie tot vier jaar geleden kwam de bever voor het eerst voor op het fruitbedrijf van Paul Wolters in het Limburgse Vlodrop. Wolters teelt ruim 13 hectare appels en peren, in de nabijheid van de Roode Beek. “De bevers, die rondom de beek huizen, komen ook op onze fruitpercelen”, vertelt Wolters op lltb.nl. “Ze ‘schillen’ de bast van de bomen of vreten de onderkant weg. In dat laatste geval zijn de bomen verloren.”

Aanvankelijk wist de fruitteler de dieren met een hek en stroomdraad van de percelen te houden. “Maar inmiddels duikt de bever ook op andere plekken op. We kunnen niet alle percelen afrasteren; we moeten rekening houden met openbare wegen.”

Honderd bomen afgeknaagd

Ook dit jaar hield de bever weer fors huis bij Wolters: zo’n honderd bomen werden afgeknaagd of beschadigd. “Deze bomen moeten grotendeels vervangen worden, maar daarmee is het probleem niet opgelost. Omdat ik biologisch teel, is het lastig een nieuw aangeplante boom aan de groei te krijgen. Het verlies in productie en kwaliteit is dus blijvend. We hebben een aanvraag voor schadevergoeding ingediend bij uitvoeringsorganisatie BIJ12, maar de schade die wordt uitgekeerd is een druppel op een gloeiende plaat. De beverschade kost ons serieus geld en drukt de winst van ons bedrijf.”

Circa 2.000 bevers

Volgens LLTB-projectleider Marc Niessen staan deze verhalen niet op zichzelf en richt de bever steeds meer schade aan. “De bever keerde in 2002, na bijna tweehonderd jaar afwezigheid, via de natuurlijke weg terug in Limburg”, zegt Niessen. “De provincie vulde dit aan met het zelf vrijlaten van bevers. Deze dieren zouden een waardevolle functie hebben voor het herstel van natte natuurparels; ze bouwen namelijk dammen en houden water vast. Maar het probleem is dat de bevers niet in deze gebieden blijven en ook elders schade aanrichten, onder meer op land- en tuinbouwbedrijven. Er zitten inmiddels zo’n 2.000 bevers in Limburg; dat zijn er veel te veel.”

‘Bever is van niemand’

Het frustreert Niessen vooral dat de provincie Limburg volgens hem geen verantwoordelijkheid neemt op dit vlak. “In februari werd de geactualiseerde ‘Beleidslijn Bever’ gepresenteerd, waarin letterlijk staat dat de bever ‘van niemand’ is. Niemand is dus verantwoordelijk voor het beheer van het dier, het kan gewoon zijn gang gaan. Het vergoeden van de schade, die slechts beperkt wordt gecompenseerd, wordt afgeschoven op BIJ12 en Waterschap Limburg. Ook wanneer bevers de afwatering belemmeren moeten telers aankloppen bij het waterschap. Maar de procedures zijn zo stroperig dat het lang duurt voordat het waterschap actie kan ondernemen. Dan is het kwaad al geschied.”