Gemeenteraden in heel Nederland worstelen met het huisvesten van arbeidsmigranten. Alleen afgelopen week al rapporteerden lokale media in tien gemeenten over politiek geharrewar.
‘Vertrouwelijke documenten roepen vragen op. En dus nog geen besluit over komst 160 arbeidsmigranten op terrein voormalig Joods Werkdorp’: het is de kop boven een bericht in het Noordhollands Dagblad. Het is een tekenende nieuwskop. De gemeenteraad van Hollands Kroon zou eigenlijk spreken over twee projecten voor het huisvesten van arbeidsmigranten. Dit eerste project, dat aan een monumentaal pand uit de jaren dedrtig van de vorige eeuw een nieuwe bestemming zou geven, nam zo veel vergadertijd in beslag, dat voor het principeverzoek van Royal Pride voor uitbreiding van zijn huisvesting van eigen arbeidsmigranten geen tijd meer was. De vergadering wordt dinsdagavond (1 februari 2022) voortgezet.
Spanningsveld naar verkiezingen toe
Het geeft het spanningsveld aan waarin in heel Nederland gemeenteraden zitten, die dossiers met arbeidsmigranten op hun agenda’s krijgen. Zeker in aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen wil niemand de vingers branden. Een inventarisatie van regionale media levert een waterval aan berichten over initiatieven waartegen burgers bezwaar maken, gemeentelijke beleidsplannen die door gemeenteraden worden bekritiseerd en heel soms ook projecten waar groen licht voor komt. Dat die laatste categorie wat onderbelicht is, kan komen doordat projecten zonder veel gedoe het in de media wat minder goed doen. Een greep uit de nieuwskoppen van alleen de afgelopen week.
- ‘Maasdriel teruggefloten na beroep: huisvesting arbeidsmigranten Grote Inghweg toch niet toegestaan’ (over de aanvankelijke legalisatie van bestaande huisvesting, die stuit op verzet van de bezwaarschriftencommissie)
- ‘Goirle wil geen grootschalige complexen voor arbeidsmigranten’ ( over het door B en W gepubliceerde beoordelingskader voor huisvestingsprojecten, dat wel projecten van 25 tot 100 bedden toestaat)
- ‘Plan voor huisvesting arbeidsmigranten Sevenum van de baan’ (over hoe de gemeente een aanvraag voor 52 bedden in een bedrijfsgebouw goedkeurde, waarna burgers veertig bezwaren indienden en de initiatiefnemer zich terugtrok)
- ‘Arbeidsmigranten mogen blijven op Landgoed de Grote Bunte in Nunspeet’ (B en W stelt beleidskaders vast voor huisvesting in de gemeente en verleent alsnog vergunning voor al bestaande huisvesting in een oud landhuis).
- ‘Hoogeveen wil arbeidsmigranten niet meer huisvesten in het centrum, in verschillende dorpskernen en op recreatieterreinen’ (B en W maakt beleid waar projecten niet, maar ook waar ze wel, zouden passen).
- ‘Arbeidsmigranten huisvesten in Etten-Leur? Ook deze locaties zijn nu in beeld’ (op vraag van de gemeenteraad breidt B en W de mogelijkheden voor bouw in het buitengebied uit).
- ‘Arbeidsmigranten blijven boven De Leygraaf zweven’ (de raad stond eerst wel en toen weer niet achter twee projecten in Heeswijck-Dinther)
- ‘Verzet tegen huisvesting 21 arbeidsmigranten aan Industriestraat Vlijmen’ (B en W was akkoord, maar kijkt nu naar de bezwaren).
- ‘Exploitant wil op ‘Elsenbosch’ van 320 naar 440 arbeidsmigranten’ (Voorbeeldig project in Westland, dat weinig of geen klachten veroorzaakt in het aanpalende dorp Honselersdijk, mag misschien uitbreiden).
Van 200 naar 640 bedden
Het verzoek van Royal Pride aan de gemeente Hollands Kroon is een helder onderbouwde weergave van de arbeidssituatie van een groot glastuinbouwbedrijf van naam en faam. De gemeente staat al 200 bedden toe, waarvan 120 in gebruik zijn, en momenteel 80 worden bijgebouwd, steeds in woonunits van 40 bedden per stuk. Van zulke units zou het bedrijf er graag nog 11 willen bouwen. Daar moet de gemeenteraad dan dus, als die er dinsdagavond wél aan toekomt, in principe mee akkoord zijn, alvorens Royal Pride met de planvorming van start kan.
Het zijn bedrijven die de kracht, omvang en kwaliteit bepalen van de economie van een gemeente, een provincie en een land. Maar het is de gemeentepolitiek, in honderden colleges van B en W en honderden gemeenteraden, die in dit voor arbeidsintentensieve bedrijven essentiële dossier het tempo bepaalt. En hoog is dat niet.