Teelt en handel moeten keuzes maken brexit

Brexit en handel met het Verenigd Koninkrijk (VK) staan hoog op de agenda bij GroentenFruit Huis. In dit interview komt Daco Sol, programmamanager Logistiek, Toezicht & Supply Chain bij GroentenFruit Huis, aan het woord over de handel met het VK en de uitdagingen waar ook telers mee te maken krijgen.

De export naar het VK vormt een belangrijke afzetstroom voor Nederlands geteelde groenten en fruit, stelt Daco Sol. “Hoewel de export in 2021 goed verliep, zagen we wel een afname van re-export vanuit Nederland van producten die niet afkomstig waren uit EU-landen. Deze teruggang werd mede veroorzaakt door de geldende invoerrechten per 1 januari 2021. De brexit-deal gaat namelijk alleen uit van een nultarief tussen Europa en het VK met producten uit Europa en het VK. Marokko is bijvoorbeeld een niet-Europees land dat sinds 1 januari 2021 meer direct exporteert naar het VK, om zo dubbele importheffing ter voorkomen.”

Waarom is 2022 een belangrijk jaar voor de brexit?

“Voor de export van groenten en fruit richting het VK is 2022 een jaar vol belangrijke wijzigingen. In januari startte de implementatie van een aantal nieuwe systemen voor bijvoorbeeld douanecontroles en vooraanmeldingen van plantaardige producten. Per 1 februari startten de verplichte en fysieke controles in Nederland op de EU-kwaliteitsnormen. De grootste wijziging staat gepland voor 1 juli. Vanaf deze datum worden veel groente- en fruitproducten alleen toegelaten in het VK als deze voorzien zijn van een plantgezondheids(fyto)certificaat. Daarmee komt het VK in het rijtje van landen als bijvoorbeeld de Verenigde Staten en Japan, waarvoor deze eisen al jaren gemeengoed zijn.”

Hoe zit het precies met de logistieke snelheid?

“Optimalisatie van de exportprocessen is iets waar exporteurs continu mee bezig zijn, ook voor de brexit. De logistieke bottleneck bij export naar het VK is de oversteek over de Noordzee of via de Kanaaltunnel. Inmiddels wisten exporteurs dit zo goed te plannen dat nauwelijks tijd verloren ging en waren er nauwelijks administratieve risico’s. Door de brexit vallen we eigenlijk fors terug in de tijd en gaat dit ten koste van een goede doorstroming van onze producten en dus versheid. Om er toch voor te zorgen dat producten snel gedistribueerd kunnen worden richting afnemers in het VK, zijn procesvernieuwingen nodig en ontwikkeld. Zo is het van belang dat inspecties snel verlopen (in Nederland door KCB), certificaten snel elektronisch uitgewisseld kunnen worden en controleprocessen in het VK het proces niet alsnog te veel vertragen, zodat eerdere tijdwinst weer verloren gaat.”

Welk onderdeel is het meest relevant voor de teelt?

“Voor de teelt is het onderdeel keuringen het meest relevant. De Engelse klant is gewend aan een snel proces. Per 1 juli 2022 moeten echter fytocertificaten bij de zending toegevoegd worden. Deze worden pas verkregen nadat geïnspecteerd is door KCB, dat per 1 februari al veel extra inspecties moet uitvoeren. GroentenFruit Huis heeft dan ook voorstellen gedaan om tot andere werkwijzen te komen, naast het huidige systeem. Zo is in goede samenwerking met NVWA en KCB gewerkt aan voorraadkeuringen voor bewaarproducten zoals hardfruit en uien. Ook is samen met VGB/VBN/Royal Flora Holland, KCB en NVWA een bedrijfscontrolesysteem ontwikkeld waarbij erkende bedrijven zelf plantgezondheids(fyto)inspecties uitvoeren. Deze keuringen worden uitgevoerd door speciaal opgeleide fytosanitaire medewerkers en hun resultaten vormen de basis voor de certificaatafgifte door KCB. Daarbij worden zendingen via steekproefcontroles geverifieerd door KCB.”

Heeft u als teler te maken met verladingen af tuin met een directe bestemming in het VK? Dan kunt u binnenkort benaderd worden door uw telersvereniging of de exporteur waarmee u zaken doet. Samen kunt u nagaan welke systematiek tot exportcertificering het beste bij uw keten past. Stem dit tijdig af met uw afnemer of telersvereniging.