‘Geen makkelijke oplossing voor arbeidstekort’

De cijfers uit de peiling van LTO Nederland zijn verontrustend: 84% van de agrarische werkgevers verwacht komend seizoen een tekort aan personeel in de teelt, productie en oogst. De piek zit in de maanden augustus en september. Is het helemaal nieuw? Nee.

Een arbeidstekort in de oogstperiode speelt al decennia. De tuinbouw heeft al dan niet met gemeentes en sociale diensten een bont palet aan programma’s gedraaid. (Vrijwel) allemaal mislukt! Nederlanders vinden het werk zwaar, vies, onregelmatig en slecht betaald.

Volgende groep ‘gastarbeiders’ uit Azië?

De toestroom uit nieuwe EU-landen, eerst Polen, en later Roemenië en Bulgarije, bood jarenlang soelaas. Maar nu daar de klad in komt, dreigt een noodsituatie. Althans, volgens dezelfde LTO Nederland. De producten worden straks niet geoogst, met als gevolg lege schappen. Dat lijkt me een serieuze noodkreet. De oplossing zit voor een deel in inzet van Aziaten, bijvoorbeeld Filipijnen of Vietnamezen, vinden de telers.

Het is de gemakkelijkste route. Na de Turken, Marokkanen, Polen, Roemen en Bulgaren zou er een volgende groep ‘gastarbeiders’ moeten komen. Het is beter om het probleem bij de oorzaak aan te pakken. En de tuinders geven zelf aan wat de redenen zijn: niet aantrekkelijk. Je kunt het over salaris hebben, maar dat alleen is niet genoeg. Je wilt de mensen fatsoenlijk kost en inwoning geven. En dat is met alle regels en met de krapte op de woningmarkt niet gemakkelijk. Let wel: de sector wordt afgerekend op zaken die misgaan.

Lees ook: Debat arbeidsschaarste tuinbouw polariseert

Geen rem op groei of verplaatsing productie

Een makkelijke oplossing is er niet. Een duurzame zit in robotisering. Vier op de tien telers gelooft hierin. Terecht gaat hier veel energie en geld naartoe. Slimme technieken lossen niet alleen de problemen met arbeid op, maar ook in gebruik van meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen. Slimme technologie heeft ook een andere uitstraling dan productiewerk!

Je wilt wegblijven van die andere oplossing voor een krappe arbeidsmarkt: rem op groei en ontwikkeling. Of nog erger: krimp, en verplaatsen van productie naar elders. Het zou een aderlating zijn voor BV Nederland.