Zoeken naar juiste waterstroom collectief zuiveren

Het gezamenlijke tuinbouwriool in de Bommelerwaard is een feit. In dit aparte rioolstelsel met een eigen zuiveringsinstallatie wordt afvalwater van de glastuinbouw in de Bommelerwaard ingezameld en afgevoerd. Vijftig glasbedrijven (250 hectare) voeren hun afvalwater af en verwijderen zo middelenresten en nutriënten. Dat alles in samenwerking met gemeente Zaltbommel, Waterschap Rivierenland en drinkwaterbedrijf Dunea.

Primeur voor Nederland

Eén van de telers is David van Tuijl van Linflowers uit Zuilichem. Hij vertegenwoordigt de tuinders in het collectieve zuiveringsproject. Een primeur voor Nederland en eigenlijk moeilijk vergelijkbaar met vergelijkbare plannen in Westland. “Bij ons gaat het eigenlijk net andersom als in Westland. Wij hebben een tuinbouwriolering aangelegd, in Westland draaien de plannen om gemengd water met huishoudens op een bestaande riolering. Wij hoeven dus minder water te zuiveren op middelen.”

Directe afspraken gemeente en schap

Dat in de Bommelerwaard zo snel een collectief zuiveringsstelsel kwam, is ook het gevolg van de opstelling van de gemeente. Telers die individueel wilden werken aan hun zuiveringsplicht, moeten toch hun water lozen op de tuinbouwriolering vanwege de nutriënten. Van Tuijl rekent deze bedrijven wel voor dat de kosten voor collectief zuiveren in lijn liggen met die van individueel zuiveren. “Daarbij hebben ze het risico op apparatuur nu uitbesteed. Dat is moeilijk in waarde uit te drukken.”

Zuiveringskosten € 531 per hectare per jaar

De eerste twaalf jaar betalen telers € 949 per hectare per jaar als heffing aan de gemeente Zaltbommel voor de aanleg van de riolering. Daarna blijven onderhoudskosten over. De kosten voor zuivering komen neer op € 531 per hectare per jaar. Vijftig telers doen mee, behalve de erkende nullozers. Twee jaar geleden hebben de bedrijven getekend voor het project. In tegenstelling tot Westland is in de Bommelerwaard geen coöperatie opgericht, maar gekozen voor directe afspraken met gemeente en waterschap. Inspraak is geregeld in een stuurgroep. Van Tuijl noemt de samenwerking uitstekend.

Ondoorzichtig water

In de eerste weken moeten kinderziektes uit het zuiveringssysteem gehaald worden. Het collectief zuiveren gebeurt met uv-licht. Ondoorzichtig water leidt nu tot storingen en stilval. “Vandaag begint het oppompen weer met het helderste water. We moeten water van sommige tuinders opmengen met licht water. Dat kun je digitaal aansturen met de tuindersgemalen. Als Pietje gaat pompen, moet Jantje ook gaan pompen. We brengen nu in kaart waar en wat het water ondoorzichtig maakt. Is het ijzer of organische verontreiniging? Ben je er met beluchting van je silo, want dan corrodeert ijzer. We hopen dat het opmengen de oplossing is.”

De juiste waterstromen mengen is cruciaal. Als dat niet goed gebeurt en de zuivering stopt, staat 10 kilometer buizen vol met het verkeerde water. “Er wordt keihard gewerkt om dit op te lossen en dat gaat ook gebeuren. Er is geen paniek.”