‘Eten wat de pot schaft’

Als we echt willen verduurzamen, kunnen we een grote slag slaan door minder derving van voedingsmiddelen.

Miljoenen tonnen aan meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen gaan momenteel verloren aan de productie van voeding die daarna alsnog verkwist en weggegooid wordt. Complete arealen aan natuur worden omgeploegd om plaats te maken voor de productie van voedsel dat niet gegeten wordt.

30 tot 50% voedselderving

De derving van voeding wordt geschat op 30 tot 50% van de totale productie, terwijl in grote delen van de wereld mensen nog steeds honger hebben. Dat is heel tragisch.

Het inzetten op het verminderen van derving zonder iets te doen aan de productie gaat volgens mij niet helpen, want wat je dan aan de ene kant minder weggooit, komt vervolgens aan de andere kant nog eens extra op de storthoop die er al was.

Tragisch, tot 50% voedselderving en toch honger in de wereld

Minder voedsel produceren?

De voor de hand liggende oplossing lijkt dan ook ‘gewoon’ 30% minder produceren, maar zo simpel ligt dat ook weer niet. We zien dat er zelfs bij het huidige overaanbod nog steeds perioden met tekorten aan een bepaald product zijn, en dat die tekorten plaatselijk kunnen oplopen tot tekorten aan alles. En altijd zijn de meest kwetsbaren daarvan het slachtoffer.

Dat betekent dat er dus tegelijkertijd sprake is van een overschot en een tekort, in een variabel complex van oorzaak en gevolg. Deze paradox moet eerst opgelost worden, anders zijn alle initiatieven om te verduurzamen en die tegelijkertijd leiden tot minder productie een keuze tussen de natuur en iemands maaltijd.

Continu productie afstemmen op vraag

Het gaat in dit complex om een mix van distributie, inkomensongelijkheid, oogstonzekerheid en keuzevrijheid. Het is niet zozeer de productie, maar het continu afstemmen van de productie op de vraag van het moment die het probleem vormt, omdat beide onvoorspelbaar zijn. Distributie en inkomensongelijkheid zijn het meest een probleem in de minst ontwikkelde economieën en dit is voornamelijk een politieke aangelegenheid. De onzekerheid van de oogst hangt nauw samen met de onvoorspelbaarheid van het weer en heeft daarmee vooral een technische invalshoek.

Wie durft de verwende consument te vertellen dat hij vaker moet eten wat de pot schaft?

Keuzevrijheid zit tussen de oren. Zelfs voor bederfelijke producten wil de verwende consument tot sluitingstijd alle keuze. Wie durft hem te vertellen dat hij vaker moet eten wat de pot schaft?