Albert Abee: ‘Scheiding van werkgever en huisvester’

Wellicht komt er dan ook meer duidelijkheid over de mogelijkheid van flexwonen op de bedrijven zelf. Albert Abee: “We moeten naar een situatie toe waarin we ons realiseren dat we eten van ons ‘glas’. Druk vrachtwagenverkeer wordt in Westland wel geaccepteerd, maar het huisvesten van arbeidsmigranten niet. Maar deze arbeidskrachten horen bij de glastuinbouw, omdat ze nu eenmaal nodig zijn.

Dan moeten we ook zorgen voor fatsoenlijke, wat ik noem humane, huisvesting. Want de huisvesting van vijftig Roemeense arbeidsmigranten in het Limburgse Linne was mensonterend. Dat moeten we als samenleving niet willen. We moeten een normale woonsituatie creëren met ruimtes voor maximaal vier personen, met een eigen voordeur en keuken. Als je dan iemand wilt aanspreken op overlast, weet je bij wie je moet zijn.”

Ik ga er zelf vanuit dat niet het aantal vierkante meters, maar de kwaliteit van huisvesting leidend moet zijn

Wethouder Albert Abee. – Foto: Thierry Schut

Waar en wanneer wordt er in Westland gebouwd voor arbeidsmigranten?

“De gemeente stapelt zelf geen stenen, dat moeten projectontwikkelaars en/of huisvesters doen. Wij werken mee aan de vergunningaanvraag. Vorige zomer is de locatie Elsenbosch, een flexibele woonoplossing met 320 bedden, geopend. Dit initiatief met studio’s met twee of drie aparte slaapkamers, benadert mijn ideaalplaatje. Recentelijk zijn ook 76 bedden aan de Tiendweg in Naaldwijk in gebruik genomen. Half mei is de besluitvorming afgerond voor Horti Hotel Westland om het Business Center in Honselersdijk te transformeren naar huisvesting voor 340 arbeidsmigranten. Ook de ‘verklaring van geen bedenkingen’ voor 252 plekken in een logiesgebouw op het Maasdijkse Honderdland is verleend. Voor de zomervakantie zal het college een principebesluit nemen over een woonpark met 680 bedden in De Lier. Een kansrijk project, maar eventuele bezwaren kunnen voor vertraging zorgen.”

Wat doet de gemeente met de bezwaren van de buurtbewoners tegen deze huisvesting en de overlast?

“Laat ik eerst zeggen dat de twee incidenten in De Lier volstrekt verwerpelijk zijn, want intimidatie werkt averechts. We hebben het proces veranderd. Niet eerst communiceren over een locatie en daarna een besluit nemen. Dat zorgt voor onrust, terwijl je nog niet weet of het initiatief überhaupt haalbaar is.

We kijken nu eerst of alle seinen op groen staan, nemen een principebesluit en gaan dan naar de buurt toe. Als de bewoners goede argumenten hebben om dingen anders te doen, dan nemen we die serieus. Als mensen ervaren dat we ons huiswerk goed doen en hen serieus nemen, win je aan acceptatie. Je krijgt nooit iedereen mee, maar we moeten wel zorgen voor een fatsoenlijk proces. Van belang is dat er een zo normaal mogelijke woonsituatie wordt gecreëerd. Elsenbosch laat zien dat er geen of nauwelijks overlast hoeft te zijn.”

Vanmiddag het state of the art arbeidsmigrantenhuisvestingscomplex “Elsenbosch” in Naaldwijk @GemWestland feestelijk geopend. 320 bedden en slechts één persoon per slaapkamer. Sterke formule en prachtig aangelegd door @Home_Flex pic.twitter.com/Ou6z6gkJSY

— Albert Abee (@Abee_Albert) October 8, 2020

Voor de 14.000 arbeidsmigranten die werkzaam zijn in Westland, zijn 1.700 bedden niet genoeg. Wat doet de gemeente om dat op te hogen?

“Om te beginnen zijn arbeidsmigranten uit de EU vrij om te wonen waar ze willen. Niet alle arbeidsmigranten wonen via de werkgevers. Het gaat dus niet om het huisvesten van 14.000 arbeidsmigranten. Voor een substantieel aantal bedden zijn we nog een aantal kansrijke locaties aan het bekijken. Huisvesters of projectontwikkelaars zullen de gronden moeten verwerven. Voor of na de zomer verwacht ik daarvoor de vergunningaanvragen.

Daarnaast zijn we serieus aan het bekijken of huisvesting voor kleine aantallen op tuinbouwbedrijven zelf mogelijk is. Dat moet wel aan bepaalde voorwaarden en kwaliteitseisen van humaan wonen voldoen. We zijn daarvoor samen met de provincie een pilot op drie bedrijven gestart om de opgestelde criteria te bekijken op haalbaarheid. Hoe is mogelijke uitbuiting te voorkomen? Daarbij is scheiding van werkgever en huisvester van belang. Hoe is controle en bewaking te regelen? Is de locatie goed zichtbaar vanaf de weg? Zit de huisvesting de bedrijfsvoering niet in de weg? Is er fysiek voldoende ruimte en hoeft er bijvoorbeeld geen parkeerterrein te worden opgeofferd? Over enkele weken komen de uitkomsten van dat onderzoek, waarbij – voor alle duidelijkheid – geen daadwerkelijke woonplekken zijn gerealiseerd.”

Zorgt het integrale plan voor huisvesting voor álle woningzoekenden in Westland voor minder weerstand tegen de huisvesting arbeidsmigranten?

“Onze Woonvisie, die vorig jaar juli is vastgesteld, heeft drie sporen. Ten eerste woningen voor reguliere woningzoekenden, flexwoningen en woningen voor jongeren en senioren. Ten tweede zorgwoningen en ten derde huisvesting van arbeidsmigranten. Dit zijn allemaal andere vergunningstrajecten en doorlooptijden. Als we kunnen laten zien dat we voor alle groepen bezig zijn, heeft dat een positieve weerslag op de acceptatie.”

Is de gemeente Westland al om advies gevraagd over het veranderen van de regels rond de inschrijving van arbeidsmigranten?

“Naar aanleiding van het rapport over de woon- en werkomstandigheden van arbeidsmigranten is Emile Roemer, voorzitter van het Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten, twee keer bij ons op bezoek geweest. Dat is begrijpelijk bij een tuinbouwgemeente waar de ambtelijke kennis over dit onderwerp groot is. Wij zijn er groot voorstander van dat landelijk iedereen die hier komt werken, zich inschrijft in de Basisregistratie Personen (BRP). Het is niet meer van deze tijd dat je niet weet waar iedereen verblijft. Dat is ook van belang voor bijvoorbeeld een oproep voor vaccinatie, om uitbuiting tegen te gaan en om te kunnen controleren of er niet te veel mensen op één adres wonen.

Met Roemer heb ik ook gesproken over de scheiding van contracten huisvester-werkgever om de kans op misbruik tegen te gaan. En over de ruimte per persoon, die in het rapport wordt genoemd. Ik ga er zelf vanuit dat niet het aantal vierkante meters, maar de kwaliteit van huisvesting leidend moet zijn.”

Lees ook: Campagne voor positiever beeld arbeidsmigranten