‘Aardbeien afkammen als start komkommertijd’

Het lijkt een nieuwe traditie te worden: aan het begin van de komkommertijd komt er een milieuclub met verontrustend nieuws over ‘gif’ op zomerfruit.

Greenpeace, Milieudefensie, Natuur en Milieu. Allemaal hebben ze zich op de een of andere manier wel eens vergrepen aan zomerfruit. De beurt was deze keer aan de Nederlandse tak van Pesticide Action Network Europe. De timing was toch nog precair, want het onderzoek naar stapeling van resten van gewasbeschermingsmiddelen op aardbeien had nog zomaar kunnen worden weggedrukt door het hoogwaternieuws. Maar Een Vandaag kon er gisteren toch een item aan wijden.

Echt nieuws kun je het niet noemen: PAN Europe kocht bakjes aardbeien in diverse supermarkten en liet daar labonderzoek op los naar residuen van middelen. De uitslag was niet anders dan in voorgaande jaren en in lijn met wat ook de NVWA in haar labs vindt: een cocktail aan residuen, maar nagenoeg allemaal binnen de wettelijke kaders.

Wettelijke kaders herzien

Het punt van PAN Europe is ook niet veranderd: die wettelijke kaders zijn aan herziening toe. En dan niet middeltje voor middeltje, zoals Brussel en de EU-lidstaten al decennia doen, met voor de telers in heel Europa steeds minder middelen tot gevolg, met bovendien steeds ingewikkelder en beperkender gebruiksvoorschriften. Nee, er moet ook definitief wetenschappelijk uitsluitsel over de risico’s voor mens en milieu van alle denkbare combinaties van middelen.

In Europa hebben we daar voedselveiligheidswaakhond Efsa voor. Die wordt geacht op een afgewogen manier te kijken naar alle onderzoeken die in instituten en op universiteiten over de gehele wereld naar dit soort risico’s worden gedaan. En laten we onszelf niet voor de gek houden: dat gaat per definitie géén definitief uitsluitsel geven.

Alles verandert en combineert oneidnig

Daar is goed wetenschappelijk gezondheidsonderzoek gewoon te ingewikkeld voor. Niet alleen verandert de landbouwkundige praktijk voortdurend, mede ingegeven door de voortdurend veranderende regelgeving. Maar ook zit er beweging in de samenstelling en wat we weten over de inhoudsstoffen van bijvoorbeeld die aardbei. En last but not least, we weten ook nog heel veel níét over wat die externe en interne stoffen in die aardbeien doen met de gezondheid van de mensen die die aardbeien eten – ook nog eens in combinatie met alle andere dingen die ze eten en drinken en gebruiken.

Gelukkig gaan we moedig voorwaarts

Gelukkig onderzoeken die wetenschappers toch stug door. Bovendien houdt Pan Europe ons gelukkig allemaal scherp, ook over dat ene monster waar toch nog het inmiddels verboden middel Thiacloprid op werd aangetroffen. En gelukkig liet EenVandaag behalve de dame van PAN ook drie bekende aardbeientelers aan het woord, om te vertellen dat aardbeien telen geen makkie is en dat biologisch aardbeien telen zelfs zo ingewikkeld is, dat het kostentechnisch bijna niet te doen is.

Uiteindelijk blijkt nog altijd uit 99,9% van alle onderzoek dat sinds de laatste 75 jaar naar gezondheid en voedsel is gedaan, dat het eten van een voldoende hoeveelheid en variëteit aan groente en fruit gezonder is dan het te laten staan. Biologisch of niet. Aan het positieve effect van die overdaad aan historisch bewijs en goede raad van miljoenen en miljoenen oma’s, opa’s en vader en moeders zal dan nu weer een microscopisch klein steekproefje van – hoe heten ze ook alweer – PAN Europe weinig afdoen.