Kentekens op getrokken materieel: zo moet het

Vanaf 1 januari 2021 geldt er een registratieplicht voor landbouwmachines op de openbare weg. Wie sneller wil rijden dan 25 kilometer per uur, moet ook een gele kentekenplaat voeren op de trekker. Maar hoe zit het nu precies met aanhangers en getrokken werktuigen?

Alle voertuigen die sneller rijden dan 25 km/u moeten vanaf 1 januari 2021 een gele GAIK-plaat (Gecontroleerde Afgifte en Inname van Kentekenplaten) voeren. Met deze gele kentekenplaat is het dus toegestaan om 40 km/u te rijden. Half gedragen machines zoals harken, schudders worden ook gezien als getrokken materieel. Simpelweg kan gezegd worden dat alle machines met een verticaal draaipunt in of nabij de hefbok onder getrokken materieel valt.

Opraapwagen mag breder zijn

Getrokken materieel is binnen de (land)bouw volgens de registratieorganisatie RDW opgedeeld in de R- en S-categorie. De R-categorie betreft landbouwaanhangwagens voor transport zoals kippers en silagewagens. Nieuwe landbouwaanhangwagens mogen tot en met 31 december 2021 maximaal 3 meter breed zijn, ook de laadbak. Vanaf 1 januari 2022 worden alleen nog nieuw landbouwaanhangwagens met een maximale bakbreedte van 2,55 meter toegelaten in deze categorie. Hierbij blijft de maximumbreedte gemeten over de banden wel 3 meter. De S-categorie bestaat uit verwisselbare getrokken uitrustingsstukken zoals opraapwagens en meststrooiers, deze aanhangwagens zijn ingericht voor bewerkingen. Voor de S-categorie geldt de beperking van de 2,55 meter bakbreedte niet, ook de opbouw mag 3 meter breed zijn.

Gele of witte kentekenplaat

Vanaf 1 januari 2025 is het verplicht om achterop gemotoriseerde landbouwmachines een kentekenplaat te voeren, ook wanneer er langzamer dan 25 km/h wordt gereden. Veelal is de gele kentekenplaat eerder verplicht. De gele kentekenplaat is direct verplicht als er sneller dan 25 km/u wordt gereden, het voertuig apk-plichtig is, er mee in het buitenland gereden wordt of het voertuig ontheffingsplichtig is (zie kader). Een kentekenplaat op getrokken materieel uit de R- of S-categorie kan op twee manieren.

Wanneer er met het getrokken voertuig, bijvoorbeeld een balenwagen waarmee nooit sneller wordt gereden dan 25 km/h, dan hoeft deze niet geregistreerd te worden; een witte volgplaat van het trekkende voertuig volstaat. De witte volgplaat van het getrokken voertuig moet het kenteken zijn van één van de trekkende voertuigen van dezelfde eigenaar. Neem als voorbeeld een balenwagen die niet geregistreerd is en getrokken wordt door trekker A, B of C van dezelfde eigenaar. Dan mag de witte volgplaat van trekker A op de balenwagen gemonteerd blijven ook als trekker B of C voor de wagen staat. Als de buurman de balenwagen ophaalt moet hij zelf voor een kentekenplaat zorgen. De hele combinatie mag dan maximaal 25 km/u.

Sneller dan 25? Dan gele plaat

Voor getrokken voertuigen waarmee sneller wordt gereden dan 25 km/u geldt de registratieplicht. Deze voertuigen kunnen via de site van de RDW geregistreerd worden onder de R- of S-categorie. Voor de geregistreerde voertuigen kan een kentekenplaat aangevraagd worden (vanaf 1 januari 2025 is dit verplicht op de openbare weg). Wanneer er achterop het getrokken voertuig een gele kentekenplaat zit (ook wel GAIK-plaat genoemd), mag er 40 km/u gereden worden; dit geldt al vanaf 1 januari 2021.

Voor de registratie van getrokken voertuigen zijn de volgende voertuiggegevens nodig: voertuigidentificatienummer (VIN), merk, handelsbenaming, bouwjaar en maximumconstructiesnelheid. Daarnaast is het vanaf 21 juni 2021 verplicht om een foto van het VIN toe te voegen. Dit kan een foto van het typeplaatje zijn of een foto van het ingeslagen VIN in het chassis. Kentekens zijn verkrijgbaar in drie verschillende afmetingen: 520×110 millimeter (langwerpig) of 340×210 millimeter (rechthoekig) of de zogenoemde motorkentekenplaat (210×143 millimeter). Getrokken machines en werktuigen zijn niet apk-plichtig.

Kenteken vervangt afgeknotte driehoek

Vanaf 2021 is er geen verplichting meer om de afgeknotte driehoek op landbouwvoertuigen te voeren, mits er een kentekenplaat op zit. Over het algemeen kan ook gesteld worden dat de positie van de afgeknotte driehoek ook geschikt is voor de kentekenplaat. De kentekenplaat moet duidelijk zichtbaar zijn op een afstand van 20 meter en mag tot 4 meter hoog geplaatst worden. Het is wel toegestaan om de afgeknotte driehoek te blijven voeren.

Kentekenplaatverlichting

Kentekenplaatverlichting is niet verplicht voor trekkers en aanhangwagens die in gebruik zijn genomen voor 1 januari 2018. Landbouwvoertuigen die in gebruik zijn genomen vanaf 1 januari 2018 moeten voldoen aan de goedkeuringseisen, kentekenplaatverlichting is één van deze eisen. Bij bestaande machines uit de Z-categorie (MMBS) van voor 1 januari 2021 is kentekenplaatverlichting niet verplicht. Nieuwe landbouwvoertuigen moeten op dit moment altijd kentekenplaatverlichting hebben.