Markt: IJsbergslatelers stevenen af op goed seizoen

Na een wat stroeve start en de gebruikelijke prijsdip in juni is de markt voor ijsbergsla al enige tijd bijzonder gunstig. De verwachting is dat hierin geen verandering meer komt. Mede dankzij geleidelijke aanvoer en weinig concurrentie.

Dit voorjaar kwam de aanvoer van ijsbergsla in Nederland en Duitsland een week later (week 20) op gang dan gebruikelijk. In Zuidoost-Nederland werd met 12’ers gestart (twaalf in een doos) omdat de bollen maar niet op gewicht wilden komen en compact groeiden. Vanaf week 21 werden in Nederland 10’ers gesneden en domineerde de Spaanse ijsbergsla niet langer de markt.

De prijzen bij de start van het seizoen schommelden rond € 8,50 per doos van tien stuks. Volgens de handel waren vraag en aanbod op dat moment met elkaar in evenwicht en was de Nederlandse kwaliteit goed. Een week later zette al een verwachte lichte prijsdaling in naar € 7,50 voor Nederlandse ijsbergsla.

Vanuit telersperspectief was het koude voorjaar een tegenvaller. Ton Moors in Wieringerwerf (N.-H.) laat weten dat hij het weer ‘beroerd’ vond en meer uitval had dan gewoon. ”Ik heb niet zo royaal geoogst als gehoopt.” Joep Sprenkeling in Heerhugowaard (N.-H.) spreekt van een ‘gewoon’ voorjaar. “Het ging allemaal weg, maar voor een gewone prijs.”

Plantingen ijsbergsla liepen in elkaar

De matige prijsvorming in juni was voor de telers niet nieuw. Moors: “Juni is altijd lastig. Toch zijn we niet onder € 2,75 gedoken.” De oorzaak hiervan is dat plantingen in elkaar liepen. “Als dat in heel Europa zo is, dan heb je tijdelijk een te groot aanbod.” Moors vertelt dat hij vervolgens de zomer goed is doorgekomen. “Het was redelijk mild weer en we hadden niet die extreme regenval als langs de kust. Over een dag minder weer wil ik niet zeuren. Wat kwaliteit of gewasbescherming betreft, zijn er geen bijzonderheden geweest. Extreme hitte is uitgebleven, dan heb je ook geen rupsen.”

Het aanhoudend koele weer droeg nog niet bij aan een vlotte groei

^{Joep Sprenkeling}

Joep Sprenkeling spreekt van een ‘aparte’ zomer. “In juni ben ik 8 hectare bijna kwijtgeraakt. In 48 uur had ik 200 millimeter water en de jonge planten dreven over het land.” De dichtgeslagen grond en relatieve koude zorgden volgens de ijsbergteler voor meer problemen met groei, schimmels en smet dan normaal.

Ook meer zuidelijk liepen telers in juni tegen problemen aan. Sla waarvan de groei aanvankelijk een achterstand had, rijpte versneld af. Het was hard werken om te voorkomen dat bollen te zwaar zouden worden, met het risico op kwaliteitsproblemen.

Bronnen uit het handelskanaal omschreven de markt in juni als ‘rellerig’, met op het ene moment veel aanvraag en het andere moment niets. Deze situatie had volgens de handelaar te maken met het feit dat in de zomer meer spelers op de markt zijn.

Weersomstandigheden elders in Europa

In juli en augustus trokken de prijzen aan. Aanvankelijk had de extra vraag te maken met weersextremen in Duitsland en Spanje. In Duitsland ging onder andere in Noordrijn-Westfalen ijsbergsla verloren als gevolg van wateroverlast. In Spanje en Italië was het extreem heet en droog. Het tekort aan eigen productie werd aangevuld met import uit onder andere Nederland. De prijzen liepen in juli op naar € 7,50 per doos van tien stuks en stegen in augustus verder naar nu € 9,00.

Gezien de vraag werden de bollen in juli op tijd geoogst. “Het aanhoudend koele weer droeg nog niet bij aan een vlotte groei”, meldde een teler. “De bollen maakten wel voldoende omvang, maar het gewicht bleef hier en daar achter.”

Extreme prijzen voor ijsbergsla

Half augustus verwacht Ronny Bruijnen van telersvereniging Fossa Eugenia geen verandering in de gunstige prijsstelling. “Iedereen is goed bij en met het weer dat we hebben, groeit het gestaag. Over de hele linie is er weinig volume en er zijn geen pieken. We zouden zelfs meer kunnen wegzetten.”

Ze trekken het momenteel onder onze handen vandaan

^{Ton Moors}

De markt waar veel ijsbergsla naartoe gaat, is Italië. Prijzen liggen tussen € 7 en € 9 per doos. Normaal is op die markt ook concurrentie voelbaar uit Duitsland, maar daar staat door weersomstandigheden de productie op een lager pitje. Bruijnen analyseert 2021 als een goed seizoen. “In het begin ging het wat stroef, maar het is nooit echt slecht geweest. We hebben in de teelt en afzet weinig problemen gehad.”

Overal schaarste zorgt voor goede vraag en prijs

De telers zien het zonnig in. Moors: “Ze trekken het momenteel onder onze handen vandaan. Dan heb ik het over € 7 à € 8 per doos. We hebben wel een iets lager oogstpercentage, maar je mag niet klagen met een biefstuk in je mond.” Hij oogst nog door tot de derde week van oktober. “Het is niet te heet geweest en we hebben regelmatig vocht.” Alles groeit volgens de teler regelmatig en zonder problemen.

Sprenkeling oogst van de 8 hectare die in juni bijna wegspoelde natuurlijk veel minder sla, maar vangt uitzonderlijke prijzen. “Het is nu overal schaarste. Inclusief zakjes en de dozen gaan ze weg voor € 8,50 en € 9,50. Ook in de voorverkoop wordt nog steeds flink geboden.” Hij is zeer tevreden over de huidige kwaliteit. Dat was niet het hele seizoen het geval, maar hij wordt er wel blij van. In Heerhugowaard gingen in week 34 de laatste planten de grond in. “Het groeit nu gewoontjes, maar dat heb ik liever dan die extremen. Wel is het de vraag of we alles af kunnen oogsten.” Volgens de teler maken de huidige prijzen het jaar goed.