‘Kostprijs als raket omhoog’

Iedereen heeft het op dit moment over de belachelijke plannen die zijn voorgesteld in het zevende actieprogramma nitraatrichtlijn.

Natuurlijk is het voor heel veel teelten ondoenlijk om 1 oktober als einddatum van het oogstseizoen te moeten aanhouden. Voor teelten als spruitkool en prei is het helemaal niet haalbaar, want op 1 oktober is bij die gewassen het seizoen nog maar enkele maanden bezig. Het spruitkoolseizoen duurt dan nog maanden en het preiseizoen nog ruim een half jaar. Of neem een teelt als winterbloemkool waarvan de oogst pas in het voorjaar start.

Dat wordt niet meer planten dan, hoewel ik eigenlijk al die gewassen als vanggewassen zie, want die staan net als een groenbemester gedurende de winter op het veld. Ik denk sowieso dat je niet een datum moet prikken, maar dat je moet zeggen dat binnen een korte tijd na de oogst een vanggewas moet worden ingezaaid. Eigenlijk sluit dat ook aan bij de huidige praktijk, want in veel gevallen gebeurt dat al, omdat het goed is voor de kwaliteit van je grond en iedere teler weet dat dit een kostbaar bezit is.

Verdienvermogen in gedrang bij kostprijs die omhoog schiet

Waar ik me nog meer zorgen om maak is het verdienvermogen van onze sector. Deels hangt dat samen met het 7^e actieprogramma, want als je 1:3 of 1:4 een rustgewas moet telen en heel brede teeltvrije zones moet aanhouden, dan gaat dat ten koste van je verdienvermogen. Alleen begint dat pas in 2023 te spelen en op de korte termijn staan we voor een heel ander probleem.

7^e actieprogramma? Denk eerst eens aan de stijgende kostprijs!

Door de stijgende prijzen voor grondstoffen schiet onze kostprijs als een raket omhoog. Van plantmateriaal tot potgrond, van energie tot diesel, van kunstmest tot gewasbeschermingsmiddelen, van karton tot transport, echt alles is 10 tot 40% duurder geworden! Zeg dat het gemiddeld zo’n 25% is, dan schiet je kostprijs dus met een kwart omhoog.

Actie is nodig om toekomstbestendig te zijn

Op de korte termijn is dus veel aan de hand. Besef dat en denk goed na over de plannen voor het komende jaar. Moet ik alles nog wel blijven telen? Moet ik het seizoen misschien inkorten? Hoe kun je een 25% hogere kostprijs het hoofd bieden? Hoe kun je dat ooit terugverdienen? Hou dat in gedachten bij de prijsonderhandelingen.

Contracten afsluiten tegen prijzen die de kostprijs niet halen, staat eigenlijk synoniem voor het begin van het einde. Als we nu geen actie ondernemen op die stijgende kostprijs, dan ben ik bang dat er collega’s zullen zijn die de start van het 7^e actieprogramma als actieve tuinder niet eens meer zullen meemaken.