Zeldzame oude voor nog onbekende nieuwe appelrassen

Behoud van biodiversiteit gaat niet alleen over iconische bedreigde diersoorten, zoals de witte neushoorn of de Siberische tijger, maar ook over zeldzame Nederlandse appelrassen. Op de oranje lijst van Nederlandse erfgoedrassen staan er 724, van de Adams Permain tot aan de Zwolse Griet. Van die rassen staan in Nederland her en der nog bomen, vaak bij particuliere verzamelaars. Ook het Wageningse Centrum Genetische Bronnen onderhoudt een erfgoedcollectie, op Proeftuin Randwijk. Die collectie werd deze week uitgebreid met 34 zeldzame appelrassen.

Het is een appelboomgaard die op dit moment uit bijna 200 (erfgoed)rassen bestaat (600 bomen in totaal), waarvan het merendeel uit Nederland komt. Aan deze collectie worden sinds 2019 elk jaar zo’n dertig van de meest bijzondere en kwetsbare inheemse Nederlandse appelrassen toegevoegd. Leerlingen van groepen 7 en 8 van de School met de Bijbel in Randwijk kwamen dat donderdag 11 november doen, samen met Louise Fresco, bestuursvoorzitter van Wageningen University & Reserch.

Louise Fresco houdt de boom recht terwijl een basisschoolleerling de schep hanteert. – Foto: Guy Ackermans

Essentieel onderdeel natuur

“Biodiversiteit is een essentieel onderdeel van de natuur”, zegt Fresco. “Het is een waarde op zich, maar tegelijk ook onmisbaar voor de mens. Zonder veelheid aan soorten is een gebalanceerd voedingspatroon bijvoorbeeld niet mogelijk. Denk ook aan het ontwikkelen van nieuwe medicijnen en nieuwe varianten landbouwgewassen die beter bestand zijn tegen droogte of ziektes. Wilde planten hebben vaak heel nuttige eigenschappen die ons daarbij helpen.”

Kromme Schijveling en Anna van Ziewent

Welke nuttige eigenschappen we met het behouden van die commercieel niet meer interessante, maar daarom nog niet minder waardevolle, Nederlandse appelrassen bewaren, dat weten we bijna per definitie niet op voorhand. Het genetisch materiaal van deze oude appelrassen, waaronder de Citroenappel, de Kromme Schijveling en de Anna van Ziewent, en de biodiversiteit waar ze voor staan, blijft op deze manier beschikbaar voor toekomstig onderzoek en veredeling van nieuwe soorten.