Hoe raakt de vorming van Tolpoort de groentemarkt?

Over een jaar is vollegrondsgroenteseizoen 2022 voorbij. Dan weten we wat het effect is van de vorming van Tolpoort Vegetables in Hoogkarspel (N.-H.). Zijn de telers erin geslaagd zonder The Greenery foutloos en op tijd te leveren aan retailklanten? De zeventien telers van Tolpoort Vegetables nemen die klanten namelijk mee.

Het is een bijzondere situatie. De telers leveren nog aan The Greenery, maar hebben met de eindklant afgelopen maand al nieuwe contracten voor het komende seizoen getekend. Er is overigens geen regel die dat in de weg staat.

De telers uit de verenigingen Quality Growers en West-Fresh vertrekken bij The Greenery en gaan zelf verkopen vanuit Tolpoort Vegetables. Beide verenigingen zijn eigenaar van het distributie- en pakcentrum Tolpoort in Hoogkarspel.

Niet meer planten dan klanten

Toch is er wel enige zorg over het komende vollegrondsgroenteseizoen. Er zijn verschillende scenario’s denkbaar, blijkt uit een rondgang. Dat er een nieuwe marktleider is voor bloemkool en witlof, betekent ook dat er een extra aanbieder is met een flink aandeel broccoli. “De supermarkten zijn de lachende derde”, zei voorzitter van Coforta Gerard Pronk al.

Lees ook: Telers Tolpoort gaan zelf klanten beleveren

Er zijn meer effecten te verwachten van deze afsplitsing. De Noord-Hollandse LTO-bestuurder Niels Zuurbier wijst op een ander risico. “Vindt hierdoor geen uitbreiding van het areaal plaats? Zullen telers bij The Greenery en van het nieuwe collectief niet proberen meer volume te telen. Het kan weleens een lastig bloemkool- en broccoli-jaar worden.” Zuurbier is zelf teler in Noord-Holland en lid van The Greenery. Hij reageert als LTO-bestuurder en boegbeeld vollegrond. “Dit is per definitie niet goed voor de markt. Dit kan een prijsstrijd gaan ontwikkelen. Ieder van de partijen wil klanten binnenhouden.”

Dat is ook wat telers vrezen in Noord-Holland. Gaat The Greenery met een agressieve prijsstrategie proberen klanten te houden of terug te winnen? Pronk wijst vooral op de kwaliteit waar The Greenery bewezen over beschikt. “De leveringsbetrouwbaarheid is bij The Greenery goed op orde. De telers in Hoogkarspel werken nu nog met onze systemen, logistiek en mensen. Zij moeten dat allemaal nog laten zien.”

The Greenery vindt zich wel zo snel mogelijk opnieuw uit. In dit geval ging dat misschien niet snel genoeg voor deze telers

Gerard Korse, aanspreekpunt voor telers van Tolpoort Vegetables, vindt de vrees voor prijsdruk ongegrond. “Een groot deel van het volume bloemkool en witlof is nu zelfstandig. Ieder produceert naar wat hij aan klanten heeft. Het heeft geen zin meer aan te planten dan dat. De markt reguleert zichzelf. Partijen hebben vaker hun afzetstructuur gewijzigd, zonder dat er productie bij komt.”

Verzakelijking

Zuurbier signaleert dat ontwikkelingen in de markt een verzakelijking versnellen, ook in groenten. “De kostprijs stijgt hard. Er wordt steeds kritischer gekeken naar wat je nog krijgt van de coöperatie.” Tegelijk weet Zuurbier als voorzitter van de productadviescommissie dat The Greenery zich aanpast aan die veranderingen. “The Greenery vindt zich wel zo snel mogelijk opnieuw uit. In dit geval ging dat misschien niet snel genoeg voor deze telers.”

Pronk beaamt dat prijs niet het twistpunt was, maar zeggenschap. Korse wil vooral vooruitkijken, in plaats van terugblikken.