‘Ja of nee tegen lagere btw op groenten en fruit?’

Graag wens ik u een gezond 2022 toe. Onze nieuwe regering wil u daarmee graag een handje helpen door de btw op groenten en fruit te schrappen. Als praktisch ingestelde persoon probeer ik me voor te stellen hoe dat werkt.

Hoe het in theorie werkt, daar kan ik me iets bij bedenken. Als prijzen met 9% zakken door het schrappen van de btw, stijgt de consumentenvraag naar groenten met gemiddeld 4,5% en die naar fruit met 6,3%. Dat stelt de wetenschappelijke literatuur. Maar de literatuur zegt ook dat de precieze effecten van prijsverlagingen heel moeilijk te voorspellen zijn. Die hangen van heel veel factoren af, zoals de hoogte van die prijsverlagingen, de prijs en beschikbaarheid van andere voedingsmiddelen en andere veranderingen in de kosten van levensonderhoud.

Beoogde gezondheidseffect

Dan de praktijk. Ik geef per jaar – ik schrik er zelf van – minstens € 240 uit aan maaltijdsalades die mijn man twee keer per week mee naar het werk neemt. Het gaat om de gegrilde-kip-budgetsalades van € 3. Als ik uitga van veertig werkweken (hij werkt in het onderwijs) en een welwillende overheid die ingrediënten als kip en dressing gratis mee laat liften op het 0% btw-tarief, kom ik uit op een jaarlijkse besparing van € 21,60. Precies genoeg voor een paar lekkere biertjes met een kaasplankje op het terras komende zomer. Steunen we gelijk de noodlijdende horeca. Maar weer niet goed voor het door kabinet-Rutte IV beoogde gezondheidseffect. Oeps.

Ik heb nog nooit iets in het AGF-schap zien liggen voor een prijs die niet op een 9 eindigt

Een ander voorbeeld. Een kilozak Elstar-appels à € 1,99 zou na het schrappen van de btw € 1,81 kosten. Maar ik geloof niet dat ik bij die prijs extra zakken appels koop. En wordt de prijs eigenlijk wel verlaagd naar € 1,81? Ik heb nog nooit iets in het AGF-schap zien liggen voor een prijs die niet op een 9 eindigt. Wellicht heb ik geluk en verlaagt mijn supermarkt de prijs naar het aantrekkelijker ogende € 1,79. Zou het? Zeker nu transport, energie, en verpakkingen flink duurder zijn, hebben telers en handelaren dringend hogere prijzen nodig om hun kosten te kunnen dekken.

Nutri-Score leidt tot gezondere aankopen

Dat lagere btw-tarief is dus wel een uitkomst om de noodzakelijke prijsstijgingen in het AGF-schap te dempen. Of het de consumptie daadwerkelijk verhoogt is de vraag. Maar niet getreurd, daar zijn ook andere mogelijkheden voor. In landen waar de Nutri-Score is ingevoerd, lijkt dit consumenten naar gezondere aankopen te leiden. Bovendien kunnen een constante kwaliteit, gemak, goede smaak en hulp/tips voor het bereiden van groentegerechten ook wonderen doen.