Coronamaatregelen verschillen per land en dus is het goed vooraf na te denken over de vakantie van medewerkers.
De vakantieperiode is weer aangebroken. Wat als een werknemer op vakantie gaat naar een gebied met een geel, oranje of rood reisadvies? Wat als de werknemer tijdens of na zijn vakantie in quarantaine moet: loondoorbetaling of niet?
Verbieden kan niet
Primair geldt dat u als werkgever een werknemer niet kunt verbieden om op vakantie te gaan naar een land met code oranje. Net zo goed als u een werknemer niet kunt verbieden een risicovolle sport te beoefenen.
Code rood of oranje
De Rijksoverheid raadt het af om naar landen te reizen die code oranje hebben, behalve als het echt noodzakelijk is. Vakantiereizen vallen niet onder noodzakelijke reizen. Gaat iemand toch, dan is het dringende advies van de Rijksoverheid om bij terugkomst in Nederland meteen thuis twee weken in quarantaine te gaan. De werknemer die er bewust voor kiest om op vakantie te gaan naar een land met code rood of oranje weet dus dat van hem verwacht wordt dat hij na terugkeer in quarantaine gaat. Tenzij hij thuis kan werken, betekent dit dat hij zijn arbeid niet kan verrichten.
Geen recht op loon
Omdat hij dit op voorhand weet, kan gesteld worden dat de oorzaak dat hij zijn arbeid niet verricht in zijn risicosfeer ligt. Dit betekent dan dat hij tijdens de periode van quarantaine geen recht op loon heeft als hij zijn arbeid niet kan verrichten. Overigens wordt door het door juristen waarschijnlijk geacht, maar is op voorhand niet met 100% zekerheid te zeggen, dat een rechter ook zal oordelen dat het willens en wetens naar een gebied met code rood of oranje gaan, stopzetting van loon daadwerkelijk rechtvaardigt.
Code geel
Code geel betekent: ‘Er zijn in dit land of gebied veiligheidsrisico’s die afwijken van wat u in Nederland gewend bent. Bereid u daarop voor en let extra op.’ Een verandering van de situatie, code geel wordt oranje bijvoorbeeld, waardoor de werknemer tijdens de vakantie of na terugkeer toch in quarantaine moet, ligt in de meeste gevallen waarschijnlijk niet in de risicosfeer van de werknemer. Reizen naar die landen wordt immers niet ontraden. Dat kan anders zijn bijvoorbeeld als er al signalen waren dat de code geel zou kunnen wijzigen in oranje (denk aan bepaalde regio’s in Spanje en Portugal).
Wat kunt u als werkgever doen?
Komt het tot een conflict, dan is het aan een rechter om een oordeel te geven. Inhouding van loon wordt gezien als een zware sanctie en de werknemer die het betreft, zal uw besluit mogelijk aanvechten. Zeker in geval van quarantainemaatregelen is nu niet bekend hoe een rechter hier tegenaan kijkt. Wat u kunt doen, is uw werknemers vooraf schriftelijk te wijzen op de consequenties die u als werkgever wilt verbinden aan het op vakantie gaan naar een land met code geel of rood/oranje en als de werknemer vervolgens in quarantaine moet en daardoor (of om andere redenen) zijn arbeid niet kan verrichten.
Voorbeeldbrief
De Werkgeverslijn land- en tuinbouw heeft voor agrarische werkgevers een voorbeeldbrief ontwikkeld waarmee de werknemer wordt gewezen op deze risico’s. Mocht het tot een discussie of conflict met uw werknemer komen, dan heeft u als werkgever een sterkere positie. De voorbeeldbrief is alleen door agrarische werkgevers en cao-abonnementhouders, per e-mail op te vragen bij de Werkgeverslijn. De brief is een leidraad, bepaalt u voor uw eigen organisatie hoe u met deze situatie wilt omgaan en wat past bij uw personeelsbeleid en manier van communiceren.