LTO: reguliere pacht basis, maar andere prijsbepaling

Die moet gebaseerd zijn op de agrarische opbrengstwaarde en de kwaliteit van de grond. Componenten zoals de grondprijs en de rendementswens van verpachters vervallen in de nieuwe pachtvisie van LTO.

Nieuwe pachtvormen

Ook de kortlopende geliberaliseerde pacht verdwijnt, als het aan LTO ligt. Die moet alleen nog gelden voor agrarische gebouwen en niet voor losse grond. Bovendien stelt LTO twee nieuwe pachtvormen – loopbaanpacht en duurzame flexibele pacht – voor, bovenop de al vier bestaande pachtvormen: reguliere pacht, geliberaliseerde pacht, teeltpacht en natuurpacht. De voorwaarden van die bestaande pachtvormen moeten ook veranderen als het aan LTO ligt. Dat blijkt uit de Pachtvisie 2020 die LTO vandaag presenteerde.

LTO wil af van geliberaliseerde pacht

De geliberaliseerde pacht moet verdwijnen voor los land, vindt LTO. Deze vorm zou wel geschikt zijn voor agrarische gebouwen zoals stallen, schuren, kassen of (voormalige) hoeves zonder landbouwgrond. De prijs, duur en andere bepalingen zijn in onderling overleg tussen pachter en verpachter te bepalen, meent LTO. Omdat veel bedrijven grondgebonden zijn, is de behoefte naar vaste reguliere pacht groot.

Pachtprijs reguleren

De belangenbehartiger wil de pachtprijs bij alle pachtvormen reguleren, behalve voor teeltpacht. Bij teeltpacht moet de prijs in overleg tot stand komen. In de praktijk is er behoefte aan deze vorm van kortdurende pacht. Specifieke teelten met hoogsalderende gewassen vragen vaak een ruime gewasrotatie. Daarom wil LTO de teeltpacht behouden met een maximale duur van zes jaar. Natuurpacht moet blijven bestaan voor gronden waarbij de bestemming natuur is, vindt LTO. Wel moet de looptijd verlengd worden van zes naar twaalf jaar.

Productierechten

Productierechten – zoals fosfaatrechten en GLB-toeslagrechten – die door de pachter verworven zijn, zijn altijd van de pachter, in de ogen van LTO. De productierechten die door de verpachter zijn verworven, moeten van de verpachter blijven.

Nieuw: loopbaanpacht

Loopbaanpacht is een van de twee nieuwe voorgestelde pachtvormen. Dit moet perspectief bieden voor jonge boeren, vindt LTO, zowel voor bedrijfsovername als voor de bedrijfscontinuïteit. Volgens de nieuwe pachtvisie moet de pachtprijs bij loopbaanpacht 95% van de reguliere pachtprijs bedragen. De overeenkomst wordt bij deze nieuwe pachtvorm aangegaan voor minimaal 25 jaar en eindigt niet voor de AOW-gerechtigde leeftijd van de pachter.

Nieuw: duurzame flexibele pacht

Met een voorstel tot introductie van duurzame flexibele pacht reageert LTO op het voornemen van landbouwminister Carola Schouten om langjarige pacht te bevorderen. De duur van deze nieuwe pachtvorm zou zes of twaalf jaar moeten worden. Bij verlenging is de duur altijd twaalf jaar. De pachtprijs is gereguleerd en is maximaal 80% van de reguliere pachtprijs bij een duur van zes jaar, en maximaal 90% bij een duur van twaalf jaar. De correctie voor de pachtprijs komt voort uit maatregelen die boeren op deze gronden nemen voor duurzaamheid, biodiversiteit en natuurinclusieve landbouw.

Complexe materie

Minister Schouten in reactie op de visie: “Pacht is complexe materie. Ik vind het knap dat het LTO gelukt is om een visie neer te leggen. Ik ga dit met veel aandacht lezen, en op deze manier goede ideeën verzamelen, zodat we straks een pachtstelsel hebben waarin er continuïteit is voor de boeren. Ook moet het stelsel een bijdrage leveren aan de duurzaamheid van de bodem én tegelijkertijd moet het aantrekkelijk zijn voor verpachters om hun grond te verpachten.” Wanneer het landbouwministerie met het nieuwe pachtbeleid komt, is nog onduidelijk.

De pachtvisie 2020 van LTO is grotendeels tot stand gekomen door input van leden, verzameld in 2019.

Een schematisch overzicht van de Pachtvisie 2020 van LTO Nederland. – Afbeelding: LTO