‘Eerlijk product, eerlijke prijs’

Het wetsvoorstel tegen oneerlijke handelspraktijken in de land- en tuinbouw ligt eindelijk in de Tweede Kamer.

We schrijven half november 2019 als de Europese Unie een wetsvoorstel aanneemt om in alle landen van de unie oneerlijke handelspraktijken tegen te gaan, en dan speciaal in de land- en tuinbouw. We zijn een jaar verder en pas nu stuurt landbouwminister Schouten een wetsvoorstel naar de Tweede Kamer met dezelfde inhoud, maar beter laat dan nooit. Het voorstel is gericht op de land- en tuinbouw, maar ook op de visserij.

Kostprijsplus voor telers

Kennelijk speelt in de visserij hetzelfde rond eerlijke prijsvorming en zitten wij met de vissers in hetzelfde schuitje. De supermarkten en grote handelsbedrijven zijn de bovenliggende partijen bij de jaarlijkse prijsonderhandelingen, wij als producenten hebben niet zo veel in te brengen. Het zou toch minstens zo moeten zijn dat wij als producenten een kostprijsplus(je) moeten kunnen bedingen, maar zelfs dat lukt niet altijd en dat is vaak omdat er kwantumkortingen afgedwongen worden.

Betalen voor afbestelling

Daarom is het goed dat er nu een wetsvoorstel ligt waarin een en ander geregeld gaat worden, alhoewel natuurlijk de vraag blijft hoe dat in de praktijk gaat uitwerken. Wat ik in ieder geval zeer positief vind, is dat ze ‘de handel’ willen verplichten om áls ze bij bederfelijke waren op het laatste moment nog bestellingen afzeggen, ze die dan toch moeten betalen. Afzeggen komt nog weleens voor als bij geplande acties de verkoop lager blijkt uit te vallen dan verwacht werd. Nu blijft de producent dan met zijn product zitten en moet hij maar zien aan wie hij het nog kan verkopen en tegen welke prijs.

Nieuwe wet geeft nog geen garantie voor een eerlijke prijs voor een eerlijk product

Meerkosten keurmerk bedingen

Een ander voorbeeld van oneerlijke praktijken is hoe het er nu aan toe gaat bij PlanetProof, GlobalGap en Grasp. Telers krijgen kostprijsverhogende maatregelen opgelegd, maar ook daar staat geen kostendekkende, hogere prijs tegenover. Sterker nog, wel of niet PlanetProof-producten liggen samen in hetzelfde schap en tegen dezelfde prijs. Het zou toch zo moeten zijn dat PlanetProof-producten duurder zijn en dat uit die hogere prijs de teler minimaal de meerkosten betaald krijgt?

Maar, zoals gezegd, het blijft afwachten hoe de wet, als die eenmaal aangenomen is, in de praktijk gaat uitwerken. In een reactie stelt LTO al vast dat zelfs met de wet in de hand geen kostendekkende prijzen af te dwingen zullen zijn. De nieuwe wet is dus een stap in de goede richting, maar geeft nog geen garantie voor een eerlijke prijs voor een eerlijk product.

Lees ook: Kabinet wil 30 dagen betaaltermijn versproduct