ABN Amro vreest problemen arbeidsaanbod landbouw

De coronacrisis heeft in Nederland geleid tot verstoringen in vraag naar en aanbod van buitenlandse arbeidskrachten. Veel uitzendkrachten uit Oost-Europa zijn terug naar hun thuisland gegaan. Anderen, die van plan waren naar Nederland te komen, hebben besloten van hun geplande reis af te zien. Dat meldt ABN Amro in het rapport ‘Corona en de oorlog om de arbeidsmigrant’ dat vandaag verschijnt.

De bank verwacht vooral – blijvende – problemen in de agrarische sector, die sterk afhankelijk is van flexkrachten en op dit moment op volle toeren draait. De bank signaleert verschillende initiatieven om de uitstroom van Oost-Europese werknemers in de agrarische sector te compenseren, zoals de websites Helponsoogsten.nl en Werkenindelandentuinbouw.nl.

Vraag of initiatieven voldoende zijn

Toch vraagt ABN Amro zich af of deze initiatieven voldoende soelaas bieden, alleen al omdat vervangende werkwilligen vaak veel reiskilometers zullen moeten maken naar hun nieuwe werkgever. “Een ontslagen uitzendkracht uit de gemeente Landsmeer (N.-H.) die via Werkenindelandentuinbouw.nl vervangend werk zoekt, vindt pas 54 autokilometers verderop in Zeewolde (Fl.) een passende baan”, valt in het rapport te lezen. “Ook zal het lastig worden om werkloos geraakte uitzendkrachten uit andere sectoren op korte termijn te interesseren voor werkzaamheden in de landbouw, indien het toekomstige uurloon lager ligt dan het laatstverdiende uurloon. Wanneer de uitzendkracht een minder betaalde opdracht aanneemt en vervolgens opnieuw werkloos wordt, zal zijn of haar uitkering op dat laatstverdiende salaris gebaseerd worden. Zij snijden zichzelf dan in de vingers.”

Concurrentie van Duitsland

Een ander punt van zorg is volgens de bank de concurrentie tussen landen in West-Europa om buitenlandse arbeidskrachten. Met name in de markt voor ongeschoolde agrarische arbeid is de concurrentie steeds heviger, aldus ABN Amro. “Duitsland heeft begin april na druk vanuit Brussel, de landbouwwereld en supermarktketens besloten om alsnog de grenzen te openen voor tienduizenden seizoenarbeiders uit Oost-Europa. Seizoenarbeiders die via Duitsland naar Nederland willen om te helpen oogsten, worden niet langer bij de Duitse grens teruggestuurd”, staat in het rapport. Overigens zijn seizoensarbeiders die een Nederlandse werkgeversverklaring bij zich hadden, nooit teruggestuurd.

Maar of daarmee voldoende menskracht beschikbaar komt, valt volgens ABN Amro nog te bezien. “De Duitse regels voor nieuwe seizoenarbeiders uit Oost- Europa zijn streng. Om lange busreizen door Europa te vermijden, moeten ze een vliegticket boeken naar het land waar ze aan het werk willen. Anderzijds paait Duitsland seizoenarbeiders sinds kort met de mogelijkheid om langer te werken zonder premies af te dragen. Die voordelen biedt Nederland vooralsnog niet.”

Salarisverhoging in Duitsland

De strijd om de werknemer wordt nog eens verhevigd, want per 1 januari 2020 heeft de Duitse overheid ook al het minimumuurloon verhoogd van € 9,19 naar € 9,35 voor werknemers van 18 jaar en ouder. Deze salarisverhoging geldt ook voor alle buitenlandse werknemers die op Duits grondgebied werkzaam worden gesteld door hun werkgevers, aldus ABN Amro.