Teeltverantwoordelijke Jan Biemans van Tielemans Groentekwekerij in Boekel is blij dat de zon zich meer begint te laten zien.
In een 23 december geplante hogedraadteelt komkommer is wel belichting aanwezig, maar die capaciteit was onvoldoende om de planten vlot door de afgelopen donkere periode heen te helpen. “Het gewas zag er somber en bedroefd uit. Je rekent voor de aangehouden plantbelasting met een bepaalde hoeveelheid licht van buiten, en die mis je gewoon als je zo’n donkere periode krijgt.”
De bladafsplitsing is dan te groot in verhouding tot het beschikbare licht. “We hebben daarom een paar keer twee oksels achter elkaar leeg gemaakt, in plaats van om en om dunnen, om de plantbelasting niet te hoog op te laten lopen, en om snelheid in het gewas te houden.”
Plantbalans
Dikke wortels zorgden dat het gewas extra last kreeg van de hoge plantbelasting. “Vruchten onderin wilden niet dikken. We hebben komkommers daarom lichter moeten snijden. Die moesten er toch af.” Oogstpersoneel dat die onderste komkommers kleiner mee moet nemen, was echter onbewust geneigd om dan ook de vruchten bovenin makkelijker als minder zware vrucht te oogsten. “We hebben toen zelfs de gewasdraad maar even omhoog gehaald, zodat ze minder makkelijk te kleine komkommers bovenin mee zouden pakken tot aan de gebruikelijke oogsthoogte.”
Niet te veel luchten
Om het de vruchten bovenin wat makkelijker te maken, wordt een iets lagere voornacht van 16 graden gehanteerd. Verder gaan de lampen bijtijds uit, om de kastemperatuur niet te hoog op te laten lopen. “Want we willen niet te veel luchten, anders wordt het een te schraal klimaat.” Er zijn ook daksproeiers aanwezig als alternatieve oplossing. “Maar vanwege de kans op virusverspreiding gebruiken we die liever niet.”
Uitstraling tegengaan met deels dicht scherm
Om de kop niet te koud te laten worden en gezond te houden bij helderder weersomstandigheden, wordt het scherm soms deels dichtgetrokken om uitstraling tegen te gaan. Maar Biemans wil dit zeker niet overdrijven. “We beperken het tot de extremere situaties. Want het maakt het gewas ook zwakker en het vrucht sterker. En Hi Power is toch al een ras dat een beetje zwakker wortelgestel heeft.”
Gezond gewas, geen ziektes en plagen
Van ziektes en plagen heeft het gewas geen last. “In de kas met tomaten ernaast hebben we de witte vlieg daar in de hand kunnen houden. Bij de komkommers hebben we extra banden opgehangen voor het wegvangen van witte vliegen.”
De tomatenteelt wordt eind week 14 beëindigd, en zal plaats maken voor een hogedraadteelt met Lausanne. “Vorig jaar hebben we die op drie stengels per vierkante meter geplant. In het begin ging dat goed, maar naar het eind van de teelt liep de productie achteruit door te grote bladafsplitsing. Daarom kiezen we nu voor slechts 2,7 planten per vierkante meter. We hopen dan constanter te blijven produceren. En we kunnen altijd een setje van twee laten zitten als dat een keer nodig zou zijn voor de plantbelasting. Minder stengels geeft ook minder werk, en het is belangrijk om toch altijd goed naar de benodigde arbeid blijven kijken.”
Op een andere locatie loopt de iets later geplante hogedraadteelt goed. Met iets minder bladafsplitsing en zonder de dikke-wortelproblemen verloopt de productie hier constanter dan bij de hierboven beschreven hogedraadteelt.
Groei op ranken nodig
Er staat ook nog een goed verlopen traditionele teelt. “Op de hoofdrank is het erg goed gegaan. Door zware belasting en een lastige hergroei, zie je de ranken van de tweede orde nu wel komen, maar de blaadjes zijn wat aan de kleine kant. Al zit het vrucht er wel op. Het is dus hopen op voldoende zon.”
Vanwege een technisch probleem bleken twee kraanvakken een dag geen water te hebben gekregen. “Daar hebben we tijdelijk de draingaten van de matten dichtgeplakt, om het watergehalte in de mat weer goed op niveau te krijgen.”
Nog voldoende personeel
Tielemans kwekerijen heeft nog weinig last van personeelstekort als gevolg de ontstane coronacrisis. Biemans: “Het voordeel is dat we een belichte teelt hebben, waardoor we al eerder begonnen zijn met opschalen van het aantal arbeidskrachten. Dus die mensen waren er al. Straks krijgen we wel een teeltwisseling, en hebben we meer mensen nodig. Maar ik denk dat het wel gaat lukken. Wij kunnen mensen voor langere tijd plaatsen. Dat is toch makkelijker dan dat je veel mensen in een piek van een paar weken nodig hebt, zoals in de asperges.”
“En we hebben geen zieken. Maar het blijft gevoelig, met meerdere mensen die samen in een auto zitten en in één huis wonen. Het is flexibel omgaan met de omstandigheden. Want er zijn Polen die met hun gezin hier in Boekel wonen, en die nu ook een opvoedkundige taak hebben voor hun kinderen.”
Maatregelen vanwege coronavirus
Op het bedrijf zijn maatregelen getroffen om besmetting tegen te gaan. “Personeel begint nu met werken zodra ze binnenkomen, waar ze voorheen massaal begonnen als de toeter om 7.00 uur ging. Ook pauzes hebben we meer gespreid, en we houden meer onderlinge ruimte in de kantine.”
Half lachend voegt hij er aan toe: “En onze afstand tussen de plantrijen is 1,83 meter, dus dat is meer dan 1,5 meter. Dus in de kas kunnen ze gewoon aan het werk blijven.”
Wel heel serieus is hij over de impact van de coronacrisis op veel collega-bedrijven, met name in de bloemensector. “Namens Tielemans kwekerijen wil ik al die telers bemoedigen, en veel sterkte en gezondheid toewensen. We willen ze graag een hart onder de riem steken.”
Auteur: Peter Visser