Guts maakt in seconden duidelijk hoe droog het is

Een guts geeft je in een paar seconden een indruk over (het gebrek aan) vocht in de grond en het verloop van het vochtprofiel. “Onder de huidige weersomstandigheden is zo’n guts een van de belangrijkste instrumenten”, is de ervaring van de bij zaadfirma Bejo in asperge gespecialiseerde adviseur Maurice Deben. “Elke teler op droogtegevoelige grond zou zo’n ding moeten hebben.”

Het steken van een paar decimeter grond is secondenwerk.

Alternatieve vochtaanvoer vaak ontoereikend

Hoe nuttig een guts kan zijn, werd onlangs gedemonstreerd tijdens een bijeenkomst voor aspergetelers in Breda in het kader van het project ‘Schoon Water in Brabant’. Meermalen steken op een aspergeperceel maakte duidelijk tot hoe diep de droogte was opgerukt, en waar de grond nog wat vocht bevatte.

De bevindingen bevestigden het bestaande plan van perceeleigenaar Marco van Aart om na de bijeenkomst direct te beginnen met beregenen. Vervolgens schakelde het gesprek tussen de aanwezige telers over op de hoeveelheid aan te voeren water.

Feit is in ieder geval dat op veel percelen in Europa de droogte dramatische vormen gaat aannemen

Waar de een dacht aan 30 millimeter beregenen, zag de ander meer in een gift van 50 à 60 millimeter. Eventueel in twee beregeningsbeurten kort na elkaar om zo een betere indringing van het vocht te krijgen.

“Feit is in ieder geval dat op veel percelen in Europa de droogte dramatische vormen gaat aannemen”, aldus Deben op basis van eigen waarnemingen. “Het gebrek aan neerslag – vorig jaar en dit jaar – is bekend, maar ook is duidelijk dat een alternatieve vochtaanvoer op veel plekken ontoereikend is.”

De scheiding tussen droog en iets minder droog.

Beregenen of druppelen

Bovendien is dan de vraag hoe je dat tekort aan natuurlijke neerslag het beste kunt aanvullen. Bijvoorbeeld met een beregeningshaspel, of met druppelbevloeiing.

Om de gedachten hierover een impuls te geven, toonde Deben de productie in 2019 van een perceel dat vorig jaar was beregend met een haspel en de productie van een vergelijkbaar perceel met druppelslangen.

Met de kanttekening dat deze vergelijking betrekking had op percelen op verschillende locaties en dat niet duidelijk was hoeveel vocht op elk perceel was aangevoerd.

Sommige praktijkvragen schreeuwen om goed onderzoek

Het was echter wel duidelijk dat de aspergeproductie en -kwaliteit beduidend gunstiger was na het bevochtigen met druppelslangen. “Het zou de moeite waard zijn om in degelijk proefveldonderzoek verschillende bevochtigingsmethoden naast elkaar te leggen”, aldus Deben.

“Waarbij naast productie en kwaliteit ook gekeken wordt naar de kosten van de verschillende bevochtigingsmethoden en naar eventuele aanpassingen in het teeltsysteem. Het kan bijvoorbeeld nuttig zijn om de ruggen van te voren af te ploegen en ze daarna weer tijdig aan te aarden. Dat zijn praktijkvragen, die schreeuwen om goed onderzoek.”

Asperge beregenen of bevochtigen met druppelslangen? Een mooie vraag voor Nederlands onderzoekers.

Alles draait om kwaliteit

Met de toename van het productieareaal in Europa komt de focus ook steeds meer op kwaliteit te liggen. Alleen klasse I-product wordt nog betaald (en nog nooit zijn de prijsverschillen in elke kwaliteitsklasse zo groot geweest als dit jaar).

Om op elk moment te weten hoe het staat met de productie en kwaliteit is een registratie voor elk perceel (en elk ras) daarom noodzakelijk, aldus Bejo-adviseur Deben. Op basis van die kennis wordt sneller duidelijk welke percelen opgedoekt moeten worden.

Arbeid – veruit de belangrijkste kostenpost – wordt hier en elders in Europa snel duurder

“Afschrijven in 8 jaar in plaats van over 10 jaar geeft een kostenverschil van € 650 per jaar. Tegenvallende producties en een matige kwaliteit kosten een veelvoud van dat bedrag.”

“Ik zeg dat niet als Bejo-vertegenwoordiger, maar wel vanuit het besef dat arbeid -veruit de belangrijkste kostenpost in eigen land en ook elders in Europa – snel duurder wordt. Dat betekent dat er alles aan gedaan moet worden om de omzet per manuur zo hoog mogelijk te krijgen.”