‘Omstreden Wet Arbeidsmarkt in Balans op oor na gevild’

De tuinbouw reageert teleurgesteld op de behandeling van de Wet Arbeidsmarkt in Balans in de Eerste Kamer. Dat is vanuit het perspectief van deze sector logisch. Koolmees probeert de wildgroei van flexibele arbeid op de gehele Nederlandse arbeidsmarkt in te tomen. Dat zou moeten lukken door flex duurder te maken én vast ietsje minder vast, met een versoepeld ontslagrecht. Maar in veel tuinbouwteelten is flex al sinds jaar en dag de norm. Overstappen naar vaste arbeid is voor het steken van asperges of in het najaar het oogsten van fruit geen alternatief.

‘Flexarbeid 7% duurder’

Uit de berekeningen die LTO Nederland, Glastuinbouw Nederland en NFO hebben laten maken, blijkt dat glastuinbouwondernemers die gebruik maken van flexarbeid door deze wet tot 7% meer loonkosten voor de kiezen krijgen. Dat komt door de hoge WW-premie en de transitievergoeding, die ook voor dienstverbanden van een maand moeten worden betaald. Daarnaast is de complexe administratie die de nieuwe wet oplevert een kostenverhogende factor.

Kamer heeft 1e termijn debat met minister @wkoolmees over wetsvoorstel Wet arbeidsmarkt in balans afgerond #WAB. Vanavond verder met reactie minister. Nu 1e termijn Kamer debat crisis- en herstelwet woningbouw en duurzame ontwikkeling. pic.twitter.com/KovdzYCVIp

— Eerste Kamer (@EersteKamer) May 20, 2019

‘Vlucht naar zzp-constructies’

In de Eerste Kamer was het deze week vooral Ria Oomen-Ruiten van het CDA die de grieven van de tuinders verwoordde. “Deze wet zal, zo denken wij, een vlucht naar zzp-constructies betekenen”, waarschuwde ze minister Wouter Koolmees van Sociale Zaken.

Toezeggingen Koolmees

Koolmees kwam wel met een paar toezeggingen, die ook voortvloeien uit de moties die in de Tweede Kamer werden aangenomen. Zo zal Koolmees verkennen wat de mogelijkheden en de te verwachten effecten zijn van een aparte categorie in de premiedifferentiatie voor langjarige tijdelijke arbeidsovereenkomsten. De regering constateert dat langjarige contracten in combinatie met afspraken over opleiding en ontwikkeling steeds vaker voorkomen. Voor de eerste tijdelijke arbeidsovereenkomst geldt immers wettelijk geen tijdslimiet; een tijdelijk contract van bijvoorbeeld 5 jaar is mogelijk.

Uitzondering scholieren studenten

Ook het amendement van de SGP, waarin een uitzondering is gemaakt voor studenten en scholieren onder de 21 jaar, werd aangenomen. In de tweede plaats heeft de Tweede Kamer mogelijk gemaakt dat sociale partners bij cao kunnen afwijken van een deel van de wet. Koolmees schermt verder nog met de € 12 miljoen die beschikbaar is gesteld voor bbl-plekken (beroepsbegeleidende leerweg, scholieren die leren en werken bij erkende leerbedrijven) in seizoensgebonden sectoren.

_{Lees verder onder de foto}

SZW-minister Wouter Koolmees (D66): “De effecten van het wetsvoorstel voor de agrarische sector zullen sowieso onderdeel zijn van de wetsevaluatie”. – Foto: ANP

‘Aparte contractvorm seizoenssectoren’

“De effecten van het wetsvoorstel voor de agrarische sector zullen sowieso onderdeel zijn van de wetsevaluatie”, aldus Koolmees deze week in de Eerste Kamer. De minister gaf daar ook aan in juni in gesprek te gaan met de sociale partners. Daarbij zou het gaan om knelpunten rond toepassing van het jaarurenmodel, de specifieke gevolgen van de nieuwe premiedifferentiatie voor de seizoensarbeid in de agrarische sector en de genoemde langjarige tijdelijke contracten. “Ik wil graag kijken of er een mogelijkheid is seizoenswerk daarmee tegemoet te komen. Dat gaat dus echt over een aparte contractvorm voor seizoenssectoren. Dat wil ik graag toezeggen.”

Misschien iets langere overgang

Dinsdag 28 mei stemt de Eerste Kamer. De kans dat Koolmees in het zicht van de finish een nederlaag lijdt, is verwaarloosbaar. Dat heeft er ook mee te maken dat op 11 juni de Eerste Kamer in zijn nieuwe bezetting aantreedt. Misschien zit er nog wat rek in de datum waarop de WAB moet ingaan. 1 januari 2020 is krap. Een half of een heel jaar later geeft de softwareontwikkelaars meer speling om de loonadministratie soepel van de oude naar de nieuwe wet te kunnen laten overgaan.