‘Bloemen sterk houden tot zonlicht en zetting’

Het paprikagewas bij Nieuwkoop Paprika’s in Nootdorp is in 4 fases gespreid geplant, met de vroegste planting rond 27 november.

De laatste planten zijn op 3 januari op de mat gezet. Helaas zaten er bij de derde planting hoeken die in het begin minder vlot weggroeiden. Geert van de Sande: “Het was een gevecht om ze aan de groei te krijgen. Dat duurde even. En er moest best wel wat extra gas in. We hebben er ook best nog aardig wat inboeters in moeten zetten en de planten geholpen door tot hoger bloemen weg te halen.”

Weinig zon

Zeker de vroegste planting zit in een moeilijke periode qua beschikbaarheid van zonlicht. “Die donkere periode duurt nu behoorlijk langer dan andere jaren. Het gewas groeit nog voortvarend, maar we moeten alles uit de kast trekken om de bloemen goed en sterk te houden”, aldus Van de Sande.

Om dat te realiseren, wordt de etmaaltemperatuur beperkt tot richting 18 graden Celsius. “Als je met zulke donkere dagen naar etmaaltemperaturen van 19 graden zou gaan, wordt dat te gek voor het gewas, en rollen de bloemen er gewoon uit.”

Vocht in bedwang houden

Een wat lagere temperatuur aanhouden is overigens best wel lastig met een plastic foliescherm in de kas. “Dat plastic moeten we daarom best een beetje open trekken boven het betonpad, ook om het vocht in bedwang te houden. Anders staan de planten ’s morgens behoorlijk op slot.” Bij een buisvraag van 45 graden Celsius mag het tweede schermdoek dicht lopen.

Een druppelbeurt overslaan wil ook nog wel eens helpen om het de plant wat moeilijker te maken, zodat hij meer aandacht geeft aan het werken op nakomelingen en bloemen. “Al blijft het oppassen daarmee. Niet alle matten worden even makkelijk weer nat als ze ver ingeteerd zijn.”

Er is gewoon te weinig licht

Bloemen sterk houden

“Veel verder kun je niet gaan met maatregelen om de bloemen sterk te houden. Er is gewoon te weinig licht. Op een tuin van een latere zaai zie je dat daar even wat minder blad op zit, zodat hij iets makkelijker op z’n bloemen blijft zetten. Daar gaan we richting 18,5 graden Celsius.”

Als straks het zonnetje wel door gaat komen, kan die in deze weken van het jaar al best krachtig aanwezig zijn. “Dan is het afwachten. Je kunt dan ineens binnen 2 dagen zetting hebben, maar het kan ook zijn dat het gewas eerst herstel nodig heeft en het 5 dagen duurt.”

Plantbelasting

De hoop is dat een deel van de eerste zetting in het vierde oksel komt. “In het derde oksel had hij het al mogen doen, maar dat gaat hem niet meer worden met zo weinig licht. In oksel vier hopen we wel een deel mee te pakken. Maar ook niet allemaal, anders krijgt de plant het te moeilijk qua belasting.”

Biologische bestrijding

De plaagbeheersing is biologisch gestart, met de eerste inzet al bij de plantenkweker. “Zelf hebben we al lang overal zakjes gehangen, en is de eerste Orius al weer uitgezet. Wel hebben we in één tuin een rondje met Nocturn gespoten met de robots. Daar was het twijfelachtig of trips niet te hard zou gaan, ondanks dat we het idee hadden dat we de vorige teelt redelijk schoon geëindigd waren. We wilden geen risico lopen.”

Zeker omdat de feestdagen er toen aan kwamen, waardoor er minder mensen liepen die uitbreiding van trips bijtijds op konden merken. Op andere tuinen waren geen aanvullende maatregelen nodig, of volstond het alleen behandelen van een paar planten met de rugketel. De ingrepen hebben voldoende resultaat opgeleverd.

Alert op luis

Ook luis wordt scherp in de gaten gehouden, en zo nodig pleksgewijs met een rugketeltje aangepakt. Met de biologische bestrijding is best al ver te komen. “Maar Plenum, waarvan ze de toelating gaan afschaffen, houden we hard nodig als correctiemiddel. Een biologisch alternatief is er nu nog niet. En als je 2 luisjes niet op tijd ziet, dan kun je je een paar weken later te pletter schrikken hoeveel luis er zit.”

Marges bij grootwinkelbedrijven gaan flink omhoog

Prijsvorming

Van de Sande hoopt dat de prijsontwikkeling bij paprika dit jaar positief zal uitpakken. “De prijsvorming mag gerust iets prettiger zijn dan vorig jaar. En de marges bij grootwinkelbedrijven gaan flink omhoog. Het is niet te verteren als daar nauwelijks iets van bij de telers terecht komt.”

Personeel

Behalve voor het kunnen blijven doen van investeringen, zou Van de Sande extra financiële ruimte ook willen benutten voor het uitbetalen van iets hogere salarissen aan het personeel. “Dat speelt mee in een goed imago van de tuinbouwsector. De CAO-lonen zijn niet verkeerd, maar in veel andere bedrijfstakken pakken werknemers toch vaak moeiteloos een derde daarvan aan loon extra mee. En op onze glastuinbouwbedrijven moet er soms harder gewerkt worden. Echt vies en vuil zwaar werk is er niet meer, maar bijvoorbeeld tijdens een teeltwisseling moet er flink aangepakt worden. En in de vorm van padregistratie loopt er altijd een baas met ze mee, met de druk dat ze kunnen vertrekken als er blijvend onvoldoende gepresteerd wordt.”

2 tot 3 keer een BBQ-tje per jaar doet ook wonderen

Loon-aanpassing

Met oog op de personeelsproblematiek heeft de teler al een loon-aanpassing gedaan. “Je hebt geen keus. De best presterende medewerkers zijn we allemaal wat meer gaan betalen. Ze zitten nu in Polen, maar hebben ons verzekerd dat ze hier graag terug willen komen. Dat is niet alleen door het hogere loon. Ook de rest van de arbeidsomstandigheden moet goed zijn. En 2 tot 3 keer een BBQ-tje per jaar doet ook wonderen.”

De financiële ruimte om zulk soort maatregelen te nemen, is echter beperkt. “Als wij naar de bank zouden stappen voor een lening, en we zeggen dat we een paar euro per vierkante meter meer zijn gaan betalen aan hogere lonen of aan stookkosten, dan zouden ze zeggen dat we dan allereerst die zaakjes maar eens moeten gaan oplossen.”

Groter hapje van marge

“Eigenlijk moet extra financiële marge collectief als glastuinbouwsector gebeuren. Wij moeten toch allemaal een hapje van die koek kunnen krijgen waarvan ook supermarkten hun deel nemen. Maar het blijft moeilijk hoe je dat moet oplossen. En als het al lukt, moeten we het ook als telers verantwoord besteden. En niet bij elke cent hogere marge direct weer het areaal gaan uitbreiden.”

Auteur: Peter Visser