Gemeenschap van goederen verleden tijd

Tot 2018 kende Nederland als een van de weinige landen nog steeds een algehele gemeenschap van goederen als wettelijke basis voor mensen die in het huwelijk traden. Buiten Nederland kennen alleen Suriname en Zuid-Afrika dit systeem nog. Om het Nederlandse huwelijksvermogensrecht beter te laten aansluiten bij de internationale standaard is er nu voor gekozen het automatisme van het trouwen in algehele gemeenschap van goederen los te laten.

Van wie is nou de trekker? Lees het onderaan dit artikel

Beperkte gemeenschap van goederen

Ook de individualisering van de maatschappij vroeg om die aanpassing, was de redenering. Vanaf dit jaar geldt daarom een beperkte gemeenschap van goederen. Een vorm van huwelijkse voorwaarden. Als partners willen zorgen dat de eigendommen niet alsnog gemeenschappelijk worden is een goede administratie noodzakelijk. Want als het eigendom naderhand niet te herleiden is valt het uiteindelijk toch in het gemeenschappelijke bezit bij een eventuele scheiding.

Alle bezittingen én schulden

Tot 2018 omvatte de gemeenschap van goederen op het moment dat het huwelijk werd afgesloten alle bezittingen en schulden van de partners samen. Dat geldt dus voor alle bezittingen en schulden, ook die al voor het huwelijk aan een van de echtgenoten toebehoorden. Het kan dan gaan om bijvoorbeeld een studieschuld of een erfenis. Na het huwelijk staat iedere partner voor de helft van alle bezittingen.

Omgekeerde situatie sinds 2018

Om van de algehele gemeenschap van goederen af te wijken moesten huwelijkse voorwaarden worden opgesteld. Vanaf 2018 geldt het omgekeerde, als mensen in algehele gemeenschap van goederen willen trouwen moeten ze dat in huwelijkse voorwaarden vastleggen. De standaard regel is een beperkte gemeenschap van goederen geworden.
_{Artikel gaat verder onder de foto.}

Een machineberging. Het is onder het nieuwe huwelijksrecht van belang goed te administreren hoe en door wie de bedrijfsmiddelen zijn gefinancierd. – Foto: Michel Velderman

Beperkte gemeenschap van goederen

Bij een beperkte gemeenschap van goederen vallen de bezittingen en schulden van partners van voor de huwelijkssluiting buiten de gemeenschap van goederen. Dus erfenissen, schenkingen en schulden blijven gekoppeld aan de persoon. Ook bezittingen die met voorhuwelijks privévermogen zijn gefinancierd blijven in principe buiten de huwelijksgemeenschap.

Sluitende administratie nodig

De zinsnede ‘in principe buiten de huwelijksgemeenschap’ houdt in dat er om dat te bereiken wel een goede sluitende administratie noodzakelijk is. Want die beperkte gemeenschap van goederen werkt alleen als echtgenoten bij een eventuele scheiding kunnen aantonen wat er precies tot hun privévermogen hoort. Als dat niet aangetoond kan worden, valt dat deel van het vermogen waarvan niet duidelijk is dat het expliciet aan een van beide partners toebehoort, automatisch alsnog in het gemeenschappelijke vermogen. Dus voor alles wat tijdens het huwelijk verkregen is, geldt automatisch dat het in de gemeenschap valt en bij een echtscheiding moet worden gedeeld, tenzij duidelijk gemaakt kan worden dat het toebehoort aan 1 van beide partners.

Voor- en nadelen nieuwe huwelijksvermogensrecht

Resumerend is een belangrijk voordeel van het nieuwe systeem van het huwelijksvermogensrecht is dat echtgenoten beter beschermd zijn tegen schulden van hun partner die vóór het huwelijk zijn aangegaan. Ook het feit dat bezittingen die een ieder heeft vergaard vóór het aangaan van het huwelijk niet automatisch gedeeld hoeven te worden is een voordeel van de nieuwe wetgeving. Ook erfenissen en schenkingen die tijdens het huwelijk nadrukkelijk aan een van beide partners zijn gedaan, blijven buiten de gemeenschap.

Kritiekpunt

Toch zijn er niet alleen voordelen. Het grootste kritiekpunt is en blijft de administratieve last die de wetswijziging meebrengt voor beide echtgenoten. Want bij een eventuele scheiding zal per geval moeten worden aangetoond dat het al dan niet gaat om privévermogen.

Conclusie is dat de beperkte gemeenschap van goederen zeker de zaken niet alleen maar gemakkelijker maakt. Een goede administratie is essentieel.