Trekkertest: te veel zijwaartse schokken in smalspoortrekker

Dat is ook wel logisch, want deze trekkers zijn smal. Toch kan een fabrikant het verschil maken, we meten namelijk forse verschillen. Deutz-Fahr komt veruit als beste uit de bus. In oktober schreef TREKKER over de smakspoortrekkers zelf, nu ligt de focus op rijcomfort.

_{Tekst gaat verder onder de video.}

Een werknemer (chauffeur) is wettelijk beschermd tegen blootstelling aan te veel trillingen in een trekker. De zogenoemde actiewaarde die hiervoor geldt, is 0,5 m/s² (versnellingswaarde). Dat wil dus zeggen dat wanneer die grens wordt overschreden, er op korte termijn maatregelen moeten volgen om die trillingen te verminderen. Zijn de trillingen hoger dan 1,15 m/s²? Dan moeten er wettelijk gezien meteen maatregelen volgen.

In de testomstandigheden zijn mediane gewogen waardes gemeten in zijwaartse richting van 0,81 m/s² (New Holland) tot zelfs 0,95 m/s² (in Fendt). Alleen in Deutz-Fahr zijn de resultaten beduidend beter: gemiddeld gewogen 0,57 m/s². Belangrijke nuance: dit is gemeten bij 14 kilometer per uur rijsnelheid, overwegend over een bevroren zandpad.

Deutz-Fahr excelleert in rijcomfort

De vele zijwaartse bewegingen zijn logisch te verklaren: het zijn smalle trekkers, en daardoor zijn deze zijwaarts minder stabiel dan normale landbouwtrekkers. De 7 testtrekkers meten tussen de 1,30 en 1,40 meter buitenbreedte. Toch kan een fabrikant wel verschil maken, zo bewijst het beduidend betere testresultaat in de Deutz-Fahr.

Als het rijden met 14 km/u over een bevroren zandpad dagelijkse praktijk zou zijn: dan mag een werknemer wettelijk gezien maximaal tussen 2 uur (in New Holland, vanwege het aantal verticale trillingen) tot 3,1 uur (in Case IH) werken. De anderen zitten daartussen. Uitzondering is Deutz-Fahr, waarmee een werknemer maximaal 5,8 uur over het zandpad mag hobbelen.

De praktijk is anders

Een smalspoortrekker rijdt niet een werkdag lang snel (14 km/u) over bevroren zandpaden. Dat is niet de praktijk. Deze testopzet leert ons echter wel in hoeverre de trekkers ten opzichte van elkaar presteren om schokken te absorberen.

Een rijsnelheid van 7 kilometer per uur benadert de praktijk nauwkeuriger. Zo’n smalspoortrekker staat immers zomaar drie kwart van z’n draaiuren voor een rijenspuit. En daar hobbelt de trekker dan dagenlang over kapotgereden spuitpaden. Wat blijkt dan? We meten in zo’n praktijksituatie vanzelfsprekend lagere waardes.
Kijkend naar de verticale schokken (het op- en neer hobbelen), dan eindigen alleen Claas en John Deere nog net boven de actiewaarde van 0,5 m/s². Beide modellen komen trouwens uit dezelfde fabriek en zijn (op kleur en plaatwerk na) praktisch gelijk. Goed, de Claas heeft een fronthef. De andere 5 trekkers blijven bij 7 kilometer per uur in verticale richting onder de actiewaarde. Netjes! De verschillen tussen de trekkers blijven overigens verhoudingsgewijs gelijk.

Als we het toch hebben over verticale schokken: de New Holland scoort op dit vlak zeer slecht bij de hogere rijsnelheid, maar eindigt bij 7 kilometer per uur juist op de tweede plaats! Bij hogere rijsnelheid ontstaat er een ongunstige frequentie. New Holland doet er goed aan een andere stoel te monteren, want bij hogere snelheid overschrijdt de trekker de grenswaarde!

Te veel zijdelingse schokken in de praktijk

Ook in de praktijksituatie is het aantal zijdelingse schokken te hoog. Alle trekkers zetten (gewogen) hogere waardes neer dan de gestelde actiewaarde (van 0,5m/s²). De Fendt is in deze situatie het slechts in het wegnemen van zijwaartse schokken: we meten een gewogen mediane waarde van 0,81 m/s². De Deutz-Fahr slaagt met 0,55 m/s² daarin het beste. Al is dat nog niet beneden de actiewaarde.

Positie zitting van grote invloed op rijfcomfort

Wie een smalspoortrekker uitkiest puur op rijcomfort, doet er goed aan om de bouwwijze goed te bestuderen. De positie van de zitting heeft grote invloed heeft op het rijcomfort. Namelijk: hoe hoger de zitting, hoe meer ‘zeilmasteffect’ wordt versterkt. Denk aan een schip: in het kraaiennest zijn (vooral zijdelingse) bewegingen veel sterker voelbaar dan op het dek. Hoe verder de stoel tussen de assen staat, hoe minder hobbels voelbaar zijn (maar ook hoe slechter zicht op de hef). Het effect van een dure, geveerde vooras is discutabel.