Witlofwortels die zijn afgekeurd voor gebruik en gebruikte witlofwortels zijn een grondstof voor de opkweek van insecten, en zijn een bron van bitterstoffen die mogelijk gebruikt kunnen worden voor genees- en gewasbeschermingsmiddelen. Wat kan en de stand van zaken daaromtrent werd vorige week vrijdag toegelicht op de Witlofbiennäle in Etten-Leur.
Zowel op de Nationale Proeftuin voor Witloof in Herent als bij Inagro in Rumbeke Beitem wordt gekeken naar mogelijkheden van witlofwortels voor de insectenopkweek. Het onderzoek richt zich – vanuit verschillende invalshoeken op de beide proefcentra – onder andere op meelwormen (Herent) en op meelwormen en larven van de zwarte soldatenvlieg.
Witlofwortels blijken een goede vochtbron tijdens de uitgroei van de larve, blijkt uit het onderzoek, met goede mogelijkheden voor grootschalige opkweektechnieken. Voor de opkweek in de praktijk wordt nu gedacht aan trekcellen, indien die (tijdelijk) niet gebruikt worden voor de trek van witlof. Deze ruimten bieden vaak mogelijkheden om voor insectenopkweek ideale temperaturen en rv te realiseren.
Effectieve eiwitbron
Insecten zijn een stuk efficiënter in de omzetting van plantaardige voedingselementen en van water in dierlijke eiwitten dan bijvoorbeeld runderen of kippen, en ze planten simpeler en sneller voort.
Bitterstoffen tegen aaltjes en schimmels
In 2013 bekeken witloftelers samen met LTO Noord, HAS Den Bosch en Sensus (onderdeel van Cosun, gespecialiseerd in de productie van inuline uit cichoreiwortels) of witlofwortels na de trek nog te gebruiken zijn voor de winning van inuline. Dat bleek niet het geval, omdat het inulinegehalte in witlofwortels te laag is voor commerciële exploitatie (witlofwortels 2,3%, cichorei 17%).
De in witlofwortels aanwezige bitterstoffen zijn wellicht wel winbaar, aldus Matthew de Roode. Hij is werkzaam bij Sensus. Net als dat het geval is met inuline, is het gehalte bitterstoffen (er zijn er meer) in witlofwortels lager dan in cichorei. Een laag inulinegehalte is echter gunstig voor de winbaarheid van de bitterstoffen, dat is juist in het voordeel van witlofwortels (en in het nadeel van cichorei).
Werking van bitterstoffen
In planten dienen bitterstoffen tegen vraat door grazers, want bitter is niet lekker. Verder werkt het verdedigend tegen larven, aaltjes, kevers en schimmels en dergelijke. Onderzoek heeft uitgewezen dat een aantal van die bitterstoffen ook buiten de plant over die afweereigenschappen beschikt. Dat geeft wellicht mogelijkheden voor de ontwikkeling van geneesmiddelen ter bestrijding van wormen in het spijsverteringsstelsel van bijvoorbeeld varkens. Een andere optie is de inzet als schimmelbestrijdingsmiddel. Bitterstofextracten blijken schimmels als stemphylium in suikerbieten te kunnen weren, is al gebleken in onderzoek in klimaatkamers. De bitterstoffen waren hier net zo effectief als enkele in de praktijk gebruikte chemische fungiciden. Of dat ook geldt voor veldtoepassingen wordt onderzocht.