Dat er veel minder groenten en fruit verpakt moeten worden, daarvan is de agf-handel wel doordrongen. Zo’n driekwart van de Duitse consumenten geeft aan liever totaal geen verpakkingen meer te willen, zeker niet bij groenten en fruit. Er zijn initiatieven gaande om hieraan tegemoet te komen.
Enerzijds wil de handel best minder gaan verpakken, maar anderzijds heeft dat verpakken ook een functie. Dat is het dilemma waar de handel mee zit, want naast het feit dat verpakkingen milieubelastend (kunnen) zijn, verlengen ze ook de houdbaarheid, voorkomen ze beschadigingen en je kunt ermee communiceren.
Toch is het duidelijk dat de berg aan verpakkingen teruggedrongen moet worden, en er zijn ook initiatieven om die hoeveelheid aan verpakkingen terug te dringen of te verduurzamen. Drie voorbeelden van geen of duurzame verpakking kwamen onlangs voorbij op het ‘Deutscher Obst & Gemüse Kongress’ in Düsseldorf.
Gelaserd fruit
Om de hoeveelheid verpakking terug te dringen, startte Eosta in 2016, na 5 jaar voorbereiding, met een test met natuurlijk labelen door middel van laseren. Het ‘Bio’-logo werd gelaserd op appels, gember en bataat. Bij laseren wordt uit een deel van de schil het pigment zonder schadelijke neveneffecten verwijderd, waarbij een tekst of een figuur ontstaat. Het kan bij veel producten met een schil, maar niet met alle. Volgens Eosta is het door de consument zeer goed ontvangen. Bij 10 afnemers past Eosta het inmiddels toe, verdeeld over 5 landen.
Door dit toe te passen, zijn supermarkten niet langer onderdeel van het probleem van te veel verpakkingen, stelt Eosta, maar maken zij onderdeel uit van de oplossing. Bovendien werkt het kostenbesparend, zorgt het voor minder plastic afval en bespaart het daarmee ook op verborgen kosten van de verwerking daarvan.
Milieubewuste verpakking
Het vervangen van milieubelastende verpakkingen zoals styropur (‘piepschuim’) kan volgens het Duitse Landpack, fabrikant van milieuvriendelijke verpakkingen, heel goed met geperst stro. Dat heeft dezelfde eigenschappen – stootvast en isolerend – als reguliere verpakkingen, maar is een natuurproduct waarvan genoeg voorhanden is. Bovendien is het biologisch afbreekbaar. Het wordt in Duitsland bijvoorbeeld gebruikt bij de verpakking van maaltijdboxen. Het is ook goed voor het imago en de uitstraling van een bedrijf, vindt Landpack. ‘Milieubelasting’ is voor de huidige generatie ‘millennials’ immers meer en meer een (doorslaggevend) issue bij hun aankoopbeslissingen. Zij zeggen ook bereid te zijn om voor biologisch afbreekbare verpakkingen extra te willen betalen.
Tekst gaat verder onder foto
Prijsconcurrerend
Styropur wordt slechts voor 1% gerecycled op een wereldwijde productie van 300.000 ton per jaar. In Europa wordt 89 miljoen ton stro geproduceerd. Volgens Landpack kan met 1% van de productie aan stro het gebruik van styropur volledig vervangen, met een energiebehoefte die slechts 2% bedraagt van de energiebehoefte van de productie van 300.000 ton styropur. Het product zou prijsconcurrerend zijn.
Suikerbietenpulp
Een andere optie voor biologisch afbreekbare verpakkingen zijn verpakkingen gemaakt van suikerbietenpulp, een afvalproduct van de suikerverwerkende industrie. Eosta heeft het inmiddels als verpakkingsmateriaal geïntroduceerd. Het is te recyclen en het vraagt geen extra landbouwgrond, omdat het toch al voortkomt uit de suikerbietenteelt. Zoals plastic bevat dit materiaal geen aardolie en heeft het volgens Eosta een natuurlijke ‘look and feel’. Een nadeel is momenteel nog wel dat deze verpakkingen in de Verenigde Staten worden gemaakt en per schip naar Nederland komen. Uiteraard zou het vanuit milieuoogpunt bekeken logischer zijn een dergelijke fabriek in Europa of in Nederland op te zetten, maar daar hangt dan weer een economisch plaatje aan.
Geen verpakking
Nog een optie voor minder verpakkingen is het bevestigen van labels aan een product. Bijvoorbeeld trostomaten lenen zich daar uitstekend voor. Ook labels zijn te maken van afbreekbaar of recyclebaar materiaal. Maar de meest duurzame verpakking is nog altijd geen verpakking, alleen is dat niet altijd uitvoerbaar. Bananen kunnen prima zonder verpakking, maar bij blauwe bessen is dat toch een ander verhaal.