Forceerstrategie in HNT-proef zorgt voor hoog gasverbruik

Het doel van de HNT-proef is het optimaliseren van het groeiklimaat. Dit gebeurt door middel van 2 schermen tegen uitstraling: Luxuous 1147 FR en Harmony 2315 O FR en/of ter isolatie Nivolatoren voor luchtbeweging, verneveling om vochtstress te voorkomen en het hanteren van een lichtafhankelijke temperatuurstrategie. Dit gebeurt zowel overdag als in de nacht. De groeibuis wordt alleen ingezet op basis van warmtevraag. Het besparen van energie wordt binnen HNT niet gezien als doel, maar is wel een gevolg van de optimalisatie van het groeiklimaat.

Nieuwe teelt met Sonsation

Na het voortijdig ruimen van de Elsantaplanting is een voorjaarsteelt met het ras Sonsation opgezet. Deze planting startte op 11 januari 2018 met 12 trayplanten per lopende meter. Inmiddels staan we aan de start van de productie. Op 30 maart is tijdens een grote bijeenkomst met de begeleidingscommissie de start van de teelt geëvalueerd.

Sterke lichtverhoging bij start van de teelt

De start van de teelt verliep trager dan verwacht. Dit had te maken met de inworteling van het gewas. Een week na het planten werd de schermstrategie conform HNT toegepast. Licht is een belangrijk onderwerp binnen HNT.

Tijdens de start van de teelt zijn lage temperaturen en een lage lichtverhoging gehanteerd. Vervolgens is in de groeifase van het gewas een forceerstrategie aangehouden met een hoge temperatuur en met sterke lichtverhoging. Bij de start van de bloei is de strategie vervolgens wat afgezwakt met een mildere temperatuur en mildere lichtverhoging. Naarmate de belasting van de plant hoger wordt, wordt de strategie verder afgezwakt.

Dit bovenstaande principe klinkt zoals de praktijk, binnen HNT echter wel met een groot verschil in de temperatuur/lichtstrategie. Want in de oogstfase is een lichtverhoging gehanteerd die hoger is dan dat nu in de praktijk toegepast wordt. Hiervoor is gekozen om de plant in balans te houden door bij meer licht een vlottere afrijping te realiseren. Op deze manier zou de plant meer energie voor de latere vruchten hebben, omdat de plantbelasting door de lichtverhoging sneller lost wanneer deze hier genoeg energie voor heeft.

In april volgde een periode met realisatie van hoge lichtsommen. Het hanteren van hogere etmaaltemperaturen betekent een hogere temperatuur gedurende de dag. Hiervoor worden de ramen geknepen, het gevolg is dat de CO2 in de kas blijft. Daarnaast wordt door het diffuus-scherm en verneveling het groeiklimaat geoptimaliseerd. Deze tools zorgen ervoor dat de huidmondjes open blijven en zorgen voor een betere fotosynthese. Sinds week 14 is de proef in productie.

Instraling – planttemperatuur

Vlak voor de grote BCO op 30 maart was er een aantal dagen met hoge instraling. De hittecamera’s in de proef registreerden de effecten. Dit is zichtbaar in de onderstaande afbeelding.

De blauwe lijn is de planttemperatuur, de roze lijn de kastemperatuur, de rode lijn de RV, de paarse lijn is de instraling in Watt en de groene lijn de VPD. De VPD is de dampdrukdeficiet en betreft het verschil tussen de maximale dampdruk van de lucht en de actuele dampdruk van de lucht. Op momenten met hoge instraling (ongeveer 700 watt) zagen we de planttemperatuur 5-6 graden boven de ruimte temperatuur komen. De VPD steeg op deze momenten door tot 1,4-1,8. Door te schermen met het Harmony-scherm op deze momenten neem je instraling weg. Dit is geen probleem, aangezien er op deze momenten meer dan genoeg instraling is. Hierdoor wordt de planttemperatuur gedrukt. De hogedrukverneveling zorgt dat de RV in de ruimte op peil blijft. De VPD blijft hierdoor optimaler (1,0-1,2). Hierbij voelt de plant zich prettiger en het heeft een positief effect op de plantprocessen.

Gasverbruik in de proef

Het gasgebruik in de HNT-proef ligt vrij hoog. Ondanks 1.077 schermuren met het Harmony-scherm en 1.199 schermuren met het Luxous-scherm is er tot en met week 13 9,6 kubieke meter gas verbruikt per vierkante meter. Dit heeft te maken met de forceerstrategie die voor een verse teelt gebruikt wordt. Hierbij wordt de etmaaltemperatuur bepaald ten opzichte van de stralingssom: met een flinke lichtverhoging, waardoor de etmaaltemperaturen in bepaalde weken vrij hoog waren in relatie tot de buitentemperatuur. Tenslotte wordt de kas in de avond flink afgekoeld, waardoor de kas elke ochtend weer opnieuw flink moet worden opgestookt. Het koelen gebeurde in de koude periode op natuurlijke wijze. Dit betekent dat de schermen en ramen gesloten waren.

Verder spelen ook de koude maanden eerder dit jaar een belangrijke rol. Die hebben gezorgd voor een hogere warmtevraag, waardoor de buis erin kwam. In de onderstaande grafiek is het energiegebruik (in m3 gas/m2 per week, linkse verticale as) en het temperatuurverschil tussen de kas en buiten weergegeven (Delta T, rechtse verticale as).

In de koude periode liggen nog legio kansen tot optimalisatie, bijvoorbeeld door het terugbrengen van het verschil tussen dag- en nachttemperatuur en door verdergaand te isoleren, bijvoorbeeld met een derde scherm.

Sinds week 14 is de proef in productie. De productie verloopt voorspoedig. Hierna volgt er nog een column waarbij de resultaten van de productiefase van de teelt worden besproken.